Hervormingsdag

De augustijner monnik en professor Maarten Luther publiceerde vandaag precies 500 jaar geleden zijn 95 Stellingen. Hij wilde de kerk hervormen, met name op het gebied van rechtvaardiging, geloof en aflaathandel. Maar Luther werd de kerk uit gezet. Dus viel aan hervormen niets te doen – wat moet je immers hervormen, als je zelf geen deel meer uitmaakt van datgene wat je wilt reformeren?

De Rooms-Katholieke Kerk scheurde uiteraard niet op die middag in 1517, toen Luther zijn geschrift timmerde op de deur van de kerk in Wittenberg. Die publicatie bleek het begin van vooral afstoten. Het resulteerde in kerkscheuringen, vooral ter rechterzijde van het gereformeerdendom. Hervormen bleek een term te worden om vooral voor jezelf te beginnen.

Maar er is een kentering zichtbaar. Vooral protestanten zien openingen om terug te keren tot 'de moederkerk' uit Rome. Er moet weliswaar nog heel wat water door de Rijn, voordat lutheranen en calvinisten zich voegen onder het gezag van Paus Franciscus – maar er wordt openlijk geflirt tussen de twee westerse kerkstromingen.

Ik doe daar aan mee. In juni was ik twee weken te gast in de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle. Hier wonen de broeders van de Orde van de Cisterciënzers of de trappisten – monniken zich wijden aan een leven in gemeenschap van gebed en arbeid. Wat heb ik er een goede tijd gehad! Ik kijk er met plezier op terug.

Katholieken en protestanten hebben tot aan “Luther” anderhalf millennium samen opgetrokken. Het monnikenleven was geen punt van discussie. Misschien is het aan mij de bescheiden taak om het ongedeelde monastieke leven weer op te zoeken. Zoals kloosters tot aan grofweg 1500 vanzelfspreken waren, zo kunnen deze gebouwen ook tegenwoordig weer hun functie terugkrijgen.

In de ongedeelde kerk. De ene heilige, algemene christelijke kerk. Katholiek, algemeen. En protestant: de term pro-testant betekent vooral ik getuig (= testor) voor (= pro) de waarheid.

Katholiek-protestantse kerk. Niks mis mee, dus.