Oswald van York (ook van Worcester)

Oswald van York, ook Oswald van Worcester (ca. 925 - Worcester, 29 februari 992) was een Engels bisschop van Worcester en York en benedictijner monnik uit de 10de eeuw. Zijn ouders waren van Deense komaf en hij werd opgevoed bij zijn oom Odo, aartsbisschop van Canterbury.

Oswald kreeg onderricht van Fridegode. Hij stichtte een aantal abdijen en kerken. Volgens de overlevering waste hij elke dag persoonlijk van twaalf arme mensen de voeten; bij die activiteit is hij, zittend op zijn knieën, ook gestorven.

Zijn feestdag is 28 en 29 februari.

Jesaja 58

Het zou eigenlijk een goed idee zijn om de koffie te laten staan. Om een uur per dag te sporten. Of een andere vorm van vasten. Er zijn zoveel mogelijkheden en zo vasten biedt een haakje. Ik weet nog wel dat zelfs de opkomende hoofdpijn na vierentwintig uur geen koffie op een bepaalde manier bevredigend werkte. Zie je, ik moet van die verslaving af, dacht ik.

Het jaar daarna vond ik dat beetje hoofdpijn onhandig worden en nam een aspirientje. Nog weer een jaar later hield ik het bij één koffie per dag. Maakte het alweer makkelijker. En makkelijker maakt het dus minder bevredigend. Ooit vastte ik in mijn gedreven studententijd met vrienden tussen Hemelvaart en Pinksteren. Tien dagen lang water en brood. Moeilijk man. En dan de smaakexplosie die een klein stukje kaas creëert na tien dagen brood met boter en glazen water. Onbeschrijflijk.

De challenge, het afzien – het is een bevrediging in zichzelf natuurlijk, hè? Het is niet meer zo dat we ons per se er vromer door voelen worden. Ik heb niet de indruk dat men zich met zijn of haar vasten op de vroomheid laat voorstaan, zoals de oude Bijbelteksten verwijten aan hun tijdgenoten. Maar dat het heeft plaatsgemaakt voor een andere directe bevrediging: kunnen focussen, het uit kunnen houden, dat soort dingen.

De ramadan is een vasten met nog weer een andere component: het is vooral een feest van gezamenlijkheid en gemeenschap. Een soort Kerst maar dan veel langer. Met elke avond gezamenlijk eten – het is écht gezellig. Daar gaat het niet om de challenge, maar om de verbinding met elkaar.

De profeet wil het weer eens anders, het zal ook weer niet. De profeet stelt dat er maar één soort vasten is en de rest is leuk voor d’r bij maar het is de vraag of het de naam waard is. Ik weet niet of ik het ermee eens ben, want alle focus is meegenomen – maar het is wel zeer onderhoudend en scherp geschreven. Dit staat in de lezing die vanochtend in de kerkelijke traditie wordt gelezen door velen:

Is dat soms het vasten dat Ik verkies, is dat een dag waarop de mens zich vernedert? Zijn hoofd als een riet laten hangen en neerliggen in zak en as: noemt gij dat soms vasten, en een dag die Jahwe behaagt?

Retorische vraag. Vast niet.

Is dit niet het vasten zoals Ik het verkies: boosaardige boeien slaken, de strengen van het juk losmaken, de geknechte de vrijheid hergeven, en alle jukken door te breken? Is vasten niet dit: uw brood delen met wie honger heeft; arme zwervers opnemen in uw huis; een naakte kleden die gij ziet en u niet onttrekken aan de zorg voor uw broeder?

Toch lastiger om als challenge te formuleren. Ik ga veertig dagen lang anderen bevrijden. Oké, maar hoe dan? Ik ga veertig dagen lang jukken doorbreken. Het klinkt superstoer maar waar begin je dan? Ik ga veertig dagen lang mijn brood delen met wie honger heeft – dat kan nog wel. Veertig dagen lang arme zwervers opnemen in mijn huis? Ho, wacht even. Dat is wel veel gevraagd. Kan ik niet gewoon vlees laten staan. Ik ga veertig dagen lang naakte mensen kleden, maar ja, waar vind ik ze. Ik ga veertig dagen lang zorg dragen voor degenen die zorg nodig hebben.

Dat is fantastisch maar ik wil graag een ritueel, toch? Iets symbolisch wat ik echt kan doen. Maar Jesaja is onbarmhartig. Wil je echt iets doen? Ga dan echt iets doen. Misschien houdt hij te weinig rekening met de menselijke maat. Dat we rituelen nodig hebben om ons ergens aan te herinneren en dat het écht doen van wat nodig is gewoon een stuk moeilijker is. Misschien. Tegelijk ziet Jesaja een volk vasten zonder dat het hen helpt. Het ziet er vroom uit, maar ze worden er niet andere mensen van. Het verandert niets. En daarom zegt hij: wil je echt verandering? Ga dat dan brengen op plekken van nood. Niet biddend in je binnenkamer, niet nog eens meer gebedjes de lucht in slingeren. Begin gewoon. En dan, zo zegt hij, …

Dan breekt uw licht als de dageraad door en groeien uw wonden spoedig dicht; dan gaat uw geluk voor u uit, en sluit de Heers glorie uw stoet. Als gij dan roept, geeft de Heer u antwoord, en smeekt gij om hulp, Hij zal zeggen: 'Hier ben Ik!'

Jesaja stelt dat je van vasten niet automatisch de wind in je rug gaat voelen, dat niet automatisch de flow in je leven begint – dat ontstaat als je dat gaat doen wat de kracht achter deze kosmos steeds het liefst gerealiseerd ziet worden: zorg voor degenen die het nodig hebben. Dan stap je een krachtenveld binnen dat groter is dan jezelf. Dan gaat de hemel open, is de belofte. Dan zegt de Eeuwige: Hé, jij ook hier? Ik ben hier ook.

Dat is de belofte van de dag. Een om mee te nemen in het weekend. Voor nu, een hele goede vrijdag gewenst, meer popupgedachtes te vinden op Lazarus Staat Op – en de crowdfunding voor PopUpGedachtes en al die andere projecten begint bijna! Hou Rikko.nl in de gaten want daar wordt aan gewerkt. Voor nu: vrede gewenst. En alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.

Bron: Lazarus Staat Op

Aswoensdag #2

Woensdag 26 februari is het Aswoensdag, het begin van de veertigdagentijd.

Tot aan de tiende eeuw kregen de boetelingen – zij die zware zonden bedreven hadden – op deze dag een assenkruisje en kregen ze een boetekleed aan. Op die manier deden zij openbaar boete. In de tiende eeuw ging dit gebruik verloren. De asoplegging bleef, maar dan voor alle gelovigen. Geestelijken en mannelijke gelovigen kregen de as op het hoofd gestrooid, de vrouwen kregen een askruisje op het voorhoofd.

De eucharistieviering om 10.45u telt drie lezingen. De lezingen uit de profeet Joël en uit de tweede Korintiërsbrief roepen op tot bekering en verzoening. Het evangelie is een stukje uit de bergrede en waarschuwt om de praktijken van de vasten, goede werken, bidden,… niet te laten ontaarden door egocentrische motieven. De aszegening volgt na het evangelie. Bij het opleggen van de as zegt de priester :”Mens, gedenk dat gij stof zijt, en tot het stof der aarde wederkeert” ofwel “Bekeert U en open uw hart voor het evangelie”.

Aswoensdag is, zoals Goede Vrijdag, een vastendag.

Bron: facebook Abdij van Westmalle

Aswoensdag

Komende woensdag is het Aswoensdag, de start van de veertigdagenperiode voorafgaand aan Pasen. De naam Aswoensdag heeft, zoals de naam wel doet vermoeden, alles met as te maken.

In de abdij van Westmalle kunnen gelovigen vanaf vandaag tot en met zondag hun oude palmtakjes die ze het vorige jaar gekregen hebben met Palmzondag in de rieten mand deponeren aan de ingang van de abdijkerk. De broeder-koster Joël verbrandt deze palmtakjes de dagen daarop zodat de as van de takjes gebruikt kan worden voor de as-oplegging van aanstaande Aswoensdag.

Mooie symboliek. Van vergankelijkheid, het tot as worden. Het afsterven van het oude, in de verwachting van de opstanding van het nieuwe.

Bron: de facebookpagina van de abdij van Westmalle.

Br. Guerric

Broeder Guerric Aerden (64), die in 2018 nog als novicenmeester de campagne ‘Mannen die van het leven houden’ opzette in de Abdij der Trappisten in Westmalle, heeft zich teruggetrokken in Zuid-Frankrijk om er als heremiet of kluizenaar te leven. Hij blijft tegelijk monnik in Westmalle. “Dat is niet uitzonderlijk”, legt abt Nathanael uit.

Het verhaal is te lezen in de Gazet van Antwerpen.

Heilige Antonius

BOLSWARD Het beeld van de Heilige Antonius, dat normaal gesproken naast de Sint Franciscusbasiliek in Bolsward staat, is vorige week in de nacht van zondag op maandag mogelijk door onbekenden van zijn sokkel geduwd.

,,Het zal een baldadige actie geweest zijn”, vermoedt Jan Visser, beheerder van de basiliek. Geluk bij een ongeluk: het beeld is achterover geduwd, waardoor de Antonius, met in zijn handen het kindje Jezus, op zijn rug in de modder belandde. Nu missen slechts twee vingers en een kootje. ,,Als het voorover gevallen was, was het op de stenen terecht gekomen. Dan was het waarschijnlijk aan gruzelementen geweest.”

Het viel de 10-jarige Reitze Sijbesma op. Die kwam maandag ‘hoogst verontwaardigd’ uit school, laat zijn vader Heert weten. ,,Het beeld naast de kerk ligt achterover”, had hij bij thuiskomst gezegd. De jonge Reitze vond de afgebroken vingers terug in de struikjes en nam ze mee naar huis. Na contact met de parochie heeft Visser deze een paar dagen later opgehaald uit huize Sijbesma.

Het beeld blijft vooralsnog liggen, meldt Visser. ,,Ik heb het geprobeerd op te tillen, maar er zat geen beweging in. Toen het geplaatst werd, is dit met een kraantje gedaan en met behulp van vier sterke mannen.”

In maart is er een snoeidag om het terrein rond de kerk netjes te maken, dan wordt ook het beeld weer op zijn plek gezet.

De parochie heeft aangifte gedaan bij de politie.

Bron: Bolswards Nieuwsblad

Bomans

Hoeveel indruk kan een televisie-uitzending hebben? Weet je als programma-maker wat voor gevolgen een aflevering heeft op je kijkers?

In 1970 zond de NCRV het programma Bomans In Triplo uit. Schrijver en mediapersoonlijkheid Godfried Bomans bezoekt in dit programma zijn broer Arnold (’broeder Jan’) Bomans in het klooster van Zundert en zijn zus Wally 'zuster Borromé' Bomans bij de Liefdezusters van de Heilige Borromeus, de 'Zusters onder de Bogen'.

Bij veel kijkers van toen is deze aflevering, in zwartwit, op het netvlies gegrift. Voor één van mijn vrienden zelfs zó dat hij, als protestant, toch is ingetreden in een klooster. "Toen ik die aflevering zag, wist ik: 'dat gaat over mij'."

Bijzonder hoe je soms een roeping op onverwachte wegen kunt krijgen.