dinsdag 31 december 2019

Westmalle in 2019

Over een paar uur is het jaar 2019 ten einde. Wat voor kloosterjaar is het geweest?
Het was een jaar waarin ik een lang weekend als gast verbleef in de abdij van Westmalle. Een aantal broeders heeft het klooster verlaten: uit eigen beweging, of omdat het tijdelijke voor het eeuwige werd verruild.
In de zomer was ik een dag op Schiermonnikoog, waar ik onder meer de schiere monnik heb gezien.
Van de benedictijner monnik Thomas Quartier las ik het boek Heilige Woede, onder meer over Bob Dylan.
De jezuïeten stonden dit jaar stil bij de vijfde sterfdag van pater Frans van der Lugt, die Syrië weigerde te verlaten en werd vermoord door fundamentalisten.
En ik leerde Juliana van Norwich kennen.
Het zijn zomaar wat opmerkingen uit het afgelopen jaar. Ik kijk er dankbaar op terug.
En ik ben benieuwd wat 2020 brengt.

zondag 29 december 2019

Pauselijke onderscheiding voor koster Kuijpers

Koster Cor Kuijpers van de St. Dominicuskerk in Leeuwarden is zaterdagavond na de kerkdienst verrast met de pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice.
De 76-jarige koster kreeg de onderscheiding van pastoor Bert van der Wal. Kuijpers is al vanaf zijn zestiende betrokken bij het praktische kosterswerk in de kerk. Eerst assisteerde hij naast zijn misdienaarwerk de toenmalige koster Potma. Later deed hij het werk zelfstandig.

Lees verder in de Leeuwarder Courant.

zaterdag 28 december 2019

Het leven van een abt

Het leven is vol verrassingen en het is zeker een verrassing om als tachtigplusser een uitnodiging te krijgen als columnist voor het Nederlands Dagblad. Mooie gelegenheid om wie daarvoor belangstelling heeft, een inkijkje te geven in wat een monnik bezighoudt.

In een donkere en chaotische wereld is een abdij een oase van rust. Dat komt door de verbondenheid met een grote traditie en door de regel voor monniken van Benedictus, die leert met verschillen te leven.
Het spreekwoord zegt: ‘Gelijke monniken, gelijke kappen’. Die kappen mogen gelijk zijn, maar in de koppen is onwaarschijnlijk veel variatie. Dat is het boeiende van een gemeenschap van monniken: de uitdaging te leven met grote verschillen. Een leven met anderen verruimt het hart. ‘In het huis van mijn Vader zijn vele woningen’ zegt Jezus.

rijkdom van gedachten
Een klooster is geen kazerne. Evenmin is een abdij een museum.
Verzoeken om een rondleiding worden doorgaans dan ook afgewimpeld. Maar als ik een bezoeker ontvang in de spreekkamer, loopt dat toch vaak uit op een rondgang door het klooster en dat is meestal een fijne voortzetting van die ontmoeting.
De gast ervaart de ruimte van het gebouw, de godgerichtheid van het monnikenleven - uitgedrukt in de kloostergang, die leidt naar de kerk als hart van de abdij - en de rijkdom van overgeleverd gedachtegoed in een bibliotheek vol boeken uit verleden en eigen tijd, die geduldig wachten op een lezer om hem te doen delen in de levenservaring van vorige generaties en in de recente ontwikkelingen.
Dat je als monnik God zoekt, brengt je vanzelf tot het besef dat je er nog ver van verwijderd bent Hem gevonden te hebben. Het maakt je bescheiden, maar ook hoopvol.

Dom Andre Louf, wel de bekendste protagonist van de monniken uit de twintigste eeuw in onze lage landen, wist zich zielsverwant met de atheïsten en agnosten van de eigen tijd, meer dan met de betweters en dogmatici die op iedere levensvraag een pasklaar antwoord hebben. Een monnik heeft een open houding, maar zijn luisterend oor is altijd ook gevoelig naar het getuigenis van vorige generaties.
De wetenschappelijke kennis en technische mogelijkheden zijn in de moderne tijd explosief en indrukwekkend gegroeid. De wijsheid en het inzicht om de resultaten daarvan de mensen optimaal ten goede te doen komen, hebben die groei niet bijgehouden.
Er is een kloof tussen de denkers die zich bezighouden met wat goed is voor de mens, en de doeners die zoveel mogelijk naar financiële winst en politieke macht streven. Als die twee levenssferen naar elkaar leren luisteren, is er een wereld te winnen.
In voorbije eeuwen hebben monniken op beide terreinen opmerkelijke prestaties geleverd en zowel technisch als intellectueel bijgedragen aan de ontwikkeling van Europa. Die rol is volledig door seculiere instellingen overgenomen.

geestelijke dimensie
Toch zie ik nog wel degelijk een opdracht weggelegd voor abdijen en kloosters en wel de meest wezenlijke. Met het vieren van de getijden en de toeleg op een leven in gemeenschap, herinneren de monniken en monialen aan de onmisbare geestelijke dimensie van de mensheid. Gelukkig staan zij daarin niet alleen en ook buiten de traditie van het christendom zijn er krachtige stromingen en schatten aan wijsheid.
De komende tijd zal ik met plezier in een beperkt aantal bijdragen de geïnteresseerden deelgenoot maken van wat er in mij omgaat aan gedachten en dromen, herinneringen en verlangens.

donderdag 26 december 2019

Troost voor allen die lijden

Paus Franciscus heeft woensdag in Vaticaanstad in zijn traditionele kersttoespraak opgeroepen tot troost, licht en vrede. Hij sloot af met het urbi et orbi, de zegen voor stad en wereld. De paus sprak over duisternis in het hart van veel mensen. "Maar het licht van Christus is groter", zei hij.
Hij vroeg aan wereldmachten om samen te werken om conflicten op te lossen en riep op tot vrede in landen als Syrië, Libanon, Jemen en Irak.
Franciscus stond ook stil bij de vervolging van christenen door terreurgroepen in Afrikaanse landen als Burkina Faso, Mali, Niger en Nigeria. Zo werden begin deze maand 14 mensen doodgeschoten bij een aanval op een kerk in Burkina Faso.

Onrecht en vluchtelingen
Ook het Amerikaanse continent werd genoemd in de toespraak. Er was speciale aandacht voor de politieke en economische crisis in Venezuela.
De 83-jarige paus zei ook dat vluchtelingen zich door onrecht gedwongen voelen huis en land te verlaten. Ook op hun vlucht staan ze bloot aan vormen van onrecht, zoals misbruik, slavernij en marteling in onmenselijke detentiekampen, aldus Franciscus.
Duizenden mensen waren naar het Sint Pietersplein gekomen om de zegen te ontvangen. In de hele wereld werd het urbi et orbi door vele miljoenen mensen bekeken.

Bron: NOS

woensdag 25 december 2019

God houdt ook van slechtste mensen

"God houdt van iedereen, ook van de slechtsten onder ons." Dat heeft paus Franciscus gezegd in de kerstnachtmis in de Sint-Pieter in Vaticaanstad. Duizenden gelovigen woonden de viering bij.
De geboorte van Jezus herinnert ons eraan dat God iedereen onvoorwaardelijk liefheeft, zei de paus. "Wacht niet op de liefde van je buren, voordat je hun liefde geeft. En wacht niet op het respect van anderen voordat je hen dient", zei Franciscus in de nachtmis.

Bron: NOS

zondag 22 december 2019

Kerstnachtmis in Notre-Dame

Komende week is voor het eerst in 200 jaar geen kerstnachtmis in de Notre-Dame in Parijs. In april brak een verwoestende brand uit in de 850 jaar oude kathedraal. De wederopbouw gaat waarschijnlijk jaren duren.
Wel is een mis tijdens Kerstavond, maar die wordt verplaatst naar de naastgelegen kerk van Saint-Germain-l'Auxerrois.
Bij de brand in april werd onder meer het dak van de Notre-Dame zwaar beschadigd. Ook kunstwerken liepen schade op, maar de belangrijkste relikwieën zijn gered.
Voor de renovatie is zo'n 850 miljoen euro uitgetrokken. Het grootste deel daarvan wordt door donateurs betaald.

Lees meer bij NOS.

dinsdag 17 december 2019

Strahov

Vorige week was ik in Praag. Een indrukwekkende stad met veel historie. Ik heb onder meer de standbeelden en het museum van Franz Kafka bezocht.
Wat ik ook heb opgezocht, is het Strahov klooster. Dit klooster, dat al zo'n negen eeuwen op deze plek is te vinden, ligt op de Petřín-heuvel. Hier is ook de Petřín-uitkijktoren, een 60 meter hoge stalen constructie die op de Eiffeltoren lijkt.
Enfin.
Het Strahov klooster, het grote klooster van de Premonstratenzer orde. Tijdens de roerige geschiedenis van Bohemen is dit complex ontelbare malen beschoten en geplunderd. Het is eigenlijk een wonder dat dit klooster nog beschikt over een indrukwekkende bibliotheek met geschriften uit de 9e en 10 eeuw.
Die bibliotheek telt 200.000 boeken. Dat is me een grote verzameling! Je zult hier maar onderzoek hebben mogen doen - uiteraard met handschoenen om de boeken te beschermen tegen invloeden van buitenaf.
Het is wel een flinke wandeling naar het klooster. De heuvel heeft een hoogte van 327 meter. Maar dan heb je wel een mooi uitzicht.


woensdag 4 december 2019

Vluchtelingen Lesbos

Het Vaticaan haalt deze week 33 vluchtelingen uit Griekenland naar Rome. Kardinaal Konrad Krajewski, die namens de paus persoonlijk zorgt voor de armen van de stad Rome, is maandag naar Lesbos vertrokken om ze op te halen.
Krajewski vertrok volgens de woordvoerder van het Vaticaan naar Lesbos op uitdrukkelijk verzoek van de paus om ‘opnieuw zijn solidariteit met de Griekse bevolking en de vluchtelingen te betuigen’. De vluchtelingen die naar Rome zullen komen, zijn jongeren en gezinnen uit Afghanistan, ­Kameroen en Togo.
Een eerste groep van 33 vluchtelingen wordt woensdag in Rome verwacht. Een tweede groep van tien vluchtelingen zal later in december kunnen overkomen.Het Vaticaan heeft over de opname van de vluchtelingen maandenlang ‘intensief overlegd’ met de Italiaanse regering.

dinsdag 3 december 2019

Geschenkpakket Mals Mandje in feestjasje

MALLE Ook dit jaar stelt Toerisme Malle een feesteditie van het Mals Mandje samen. Het geschenkpakket bevat verschillende lokale lekkernijen en duurzame producten. Vooral de Trappist Westmalle Extra en de wandelkaartjes zijn opvallende vernieuwingen. 
De start van december betekent dat de feestdagen dichterbij komen. Met de feesteditie van het Mals Mandje liet ook Toerisme Malle dat niet aan zich voorbijgaan. Het geschenkpakket omvat allerlei producten van Malse makelij of uit de fairtrade. De feestversie is net iets exclusiever dan de standaardeditie: “Malle staat bekend voor zijn trappistenbier. Dit jaar kozen we ervoor de exclusieve Trappist Westmalle Extra in het Mals Mandje te stoppen. Voordien was die enkel te verkrijgen in het Trappistencafé of aan de poort van de abdij”, vertelt Karin Verheyen, coördinator van Toerisme Malle.
Lokaal en duurzaam
Naast de twee kleine flesjes Trappist Westmalle Extra bevat het Mals Mandje ook nog andere lokale lekkernijen: pralines, gevulde speculaaskoek en honing. Verder wil Malle zich ook profileren als fairtradegemeente met producten van Oxfam en duurzame thee uit China. Daarnaast denkt de feesteditie dit jaar ook aan de wandelaar: de kleine wandelkaartjes leiden langs het prachtigste patrimonium en bosrijke gebieden. 
De feesteditie van het Mals Mandje is in december en januari te verkrijgen voor 25 euro bij Toerisme Malle.

woensdag 27 november 2019

Trappist benoemd tot bisschop van Gent

GENT Abt Lode van Hecke (69) van de Belgische trappistenabdij van Orval is door paus Franciscus benoemd tot nieuwe bisschop van Gent. Van Hecke werd in 1976 in trappist. Voordat hij in 2007 door zijn medemonniken tot abt werd gekozen was hij onder meer directeur van de brouwerij en gastenbroeder. Van Hecke wordt 23 februari gewijd. Tijdens zijn presentatie woensdag in Gent zei hij: ‘Ik dank nu reeds al wie in de bres springt, zijn handen durft vuil te maken en geen schrik heeft van een schrammetje. Het evangelie heeft daar andere uitdrukkingen voor, maar ze komen op hetzelfde neer.’

maandag 25 november 2019

Moordstrookje

De Vlaamse regering investeert 5.345.00 euro in het fietspad tussen Westmalle en Sint-Antonius Zoersel langsheen de Antwerpsesteenweg (N12). Met dat budget kunnen de gemeentes Zoersel en Malle tussen 2019 en 2021 stukken grond onteigenen voor de verbreding van het fietspad, zo meldt dagblad Het Laatste Nieuws.
Investeren in deze fietspaden is hard nodig. Aan deze weg ligt ook de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle. Deze weg ken ik daardoor een beetje. Niet als mijn broekzak, maar voldoende om te beseffen dat deze weg smalle fietspaden heeft. Deze stroken worden ook wel moordstrookjes genoemd.
Een lugubere term is dat niet, want deze smalle stukken teer zijn de zijkanten van de autowegen, waar hard gereden wordt. De Antwerpsesteenweg heeft een maximumsnelheid van 80 kilometer per uur. Daar fiets en wandel je niet heel ontspannen langs.
Maar na 2021 gelukkig wel.

woensdag 20 november 2019

Br. Modest

In de vroege namiddag van maandag 18 november is onze broeder Modest, geboren op 28 juli 1926, overleden in het Sint-Jozef ziekenhuis te Sint-Antonius Zoersel. Moge hij rusten in vrede...
Er is gelegenheid tot een laatste groet op donderdag 21, vrijdag 22 en zaterdag 23 november van 16.00 tot 17.00 bij uitvaartzorg Valentijn-Crijnen Handelslei 194 Sint-Antonius Zoersel.
Vrijdag 29 november wordt broeder Modest om 09.00 u overgebracht naar onze abdijkerk. Om 10.45 is er de eucharistie voor de overledenen en om 19.00 gebedswake voor onze broeder. Zaterdag 30 november wordt broeder Modest om 10.30 u plechtig begraven met een uitvaartmis in onze abdijkerk.



Bron: Facebook Westmalle

dinsdag 19 november 2019

Jezus-trilogie

Paus Benedictus XVI heeft een noemenswaardige trilogie over Jezus geschreven. Hij deed dat in zijn periode als kerkvorst; sinds 2013 is hij paus emeritus of pontifex emeritus.
Het drieluik laat Joseph Aloisius Ratzinger zien als de meest protestantse paus in de afgelopen eeuwen. Zeker in het eerste deel lijkt het alsof de emeritus kerkleider te spreken tegen de mede-cursisten die ik ontmoette tijdens de Theologische Vorming voor Gemeenteleden.
Benedictus betoogt dat het hele leven van Jezus, zowel leven als dood én opstanding, als historisch beschouwd dient te worden. En niet alleen theologisch. Want als je dat niet doet, maak je van Jezus een liberale moraliserende rabbi, die in feite weinig verschilt van andere wijsheidsleraren.
Juist het feit dat Jezus historisch gezien de dood heeft verslagen en is opgestaan, maakt Zijn betekenis relevant.
Dat doet mij, als rechtgeaarde calvinist, goed. Heel goed.

woensdag 13 november 2019

Juliana van Norwich

Juliana van Norwich (ca. 1342 – ca. 1416) was een Engels mystica en schrijfster van Sixteen Revelations of Divine Love, dat beschouwd wordt als het eerste door een vrouw geschreven Middelengelse boek.
Haar naam is verbonden aan de Church of St Julian in Norwich, waar zij haar leven sleet in gebed en contemplatie als kluizenaar in een cel die aan de kerk was aangebouwd.
Op 30-jarige leeftijd leed zij aan een ernstige ziekte en, in de overtuiging dat zij spoedig zou sterven, kreeg zij vijftien visioenen van Christus. Deze visioenen vonden volgens haar geschriften 8 mei 1373 plaats en duurden vijf uur. Een zestiende visioen volgde een dag later. Zij beschreef de visioenen kort nadat ze hadden plaatsgevonden en 20 jaar later nogmaals, met meer theologische diepgang. Haar conclusie was dat de goddelijke liefde de oplossing was voor alle problemen van het menselijk bestaan. Zij werd hiermee in Engeland een bekende geestelijke autoriteit en werd bezocht door onder meer de Engelse mystica Margery Kempe.

Bron: Wikipedia

dinsdag 12 november 2019

Completen

Vijf nachten was ik in het klooster van Westmalle. Bij de cisterciënzers, de bierbrouwers. Vanmiddag ben ik weer thuis gekomen. Daarmee moet ik het weer doen zonder de completen.
De completen vormen het laatste officie van het monastieke getijdengebed, meldt het boekje met de liturgie. De gewoonte om voor het slapengaan een speciaal gebed te verrichten, gaat terug op de eerste eeuwen van het christendom, zoals bij Hippolytus, Eusebius van Caesarea en Johannes Cassanius. Benedictus introduceerde de term completen.
Tot de achtste eeuw baden de monniken de completen in hun slaapcel, wat het niet-officiële karakter ervan benadrukt. Sint Basilus noemde psalm 91 het hoofdbestanddeel van deze officie. De kerngedachte is daarbij het vertrouwen in Gods bescherming tijdens de nahct.
De afsluiting van de completen met het Salve Regina, een groet aan Jezus' moeder die als koningin wordt aangesproken, is typisch voor de liturgie van de cisterciënzers.

donderdag 7 november 2019

Hoe men de gasten moet ontvangen

Alle gasten die aankomen moeten worden ontvangen als Christus zelf, want Hij zal eens zeggen: “Ik kwam als gast en gij hebt Mij opgenomen”.
Aan ieder wordt de eer bewezen die men hem verschuldigd is, maar heel in het bijzonder aan de geloofsgenoten en aan de vreemdelingen.
Zodra dus een gast wordt gemeld, gaan de overste en de broeders hem tegemoet met de meest liefdevolle voorkomendheid.
Eerst moeten zij samen bidden en dan begroeten zij elkaar met de vredekus.

maandag 4 november 2019

Kerkgebouwen

Een grote brand heeft maandag de kerk van Hoogmade volledig verwoest. Tijdens onderhoud vloog de kerk in de fik, waarna in de middag de kenmerkende torenspits van de Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk instortte. De brand kwam door het afbranden van verf in de kerk. 
Bij een ramkraak in een kathedraal in de Zuid-Franse plaats Oloron-Sainte-Marie, is maandagochtend de eeuwenoude kerkschat buitgemaakt. De daders ramden de kerk met een boomstam die vastzat aan een Peugeot 106. Vervolgens zaagden zij het metalen hek door waarmee de kerkschat was beschermd. Onder de gestolen kunstvoorwerpen zijn zilveren kelken en een monstrans. Sommige voorwerpen komen uit de zestiende eeuw. De kathedraal staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De kerkdeur die werd geramd, dateert uit de middeleeuwen en is gemaakt van massief hout.

zaterdag 2 november 2019

Allerzielen, wat was dat ook alweer?

Het is 2 november en dus wordt weer Allerzielen gevierd. Door katholieken, maar ook door steeds meer anderen.
Begin deze eeuw leek Allerzielen in ons land een rooms-katholieke gedenkdag op z’n retour. Maar de laatste jaren grijpen ook steeds meer niet-katholieken de dag aan als een moment om stil te staan bij overledenen. Of om, zoals steeds vaker gezegd wordt, het leven van geliefden te vieren.

1. Wat is Allerzielen?
Het is een van de belangrijkste dagen op de kalender van de Rooms-Katholieke Kerk. Op 2 november herdenkt de kerk al sinds de middeleeuwen de overledenen. Tijdens Allerzielen is er bijzondere aandacht voor de nagedachtenis van degenen die in het afgelopen jaar zijn overleden, maar gelovigen staan ook stil bij geliefden die al jaren terug zijn gestorven.

2. Is Allerzielen hetzelfde als Allerheiligen?
Nee, Allerheiligen valt altijd op 1 november. Die dag is vanouds gewijd aan allen van wie vaststaat dat ze ‘heilig’, oftewel voorbeeldig, hebben geleefd. Dat betreft ook mensen die niet op de heiligenkalender staan.
Allerzielen was oorspronkelijk bedoeld om te bidden voor de overledenen die ‘nog niet voor altijd bij de Heer zijn’. Met andere woorden: die nog in het vagevuur verkeren. Veel katholieken geloven niet meer in een vagevuur of dat onderscheid tussen ‘heilige’ en modale gelovigen en voor hen vallen beide dagen min of meer samen.

3. Wordt Allerzielen in de Rooms-Katholieke Kerk nog altijd herdacht?
Zeker, in elke rooms-katholieke parochie is er een speciale viering, waarna de gelovigen een lichtje branden bij het graf van een geliefde. Katholieken spreken wel van ‘echt allerzielenweer’: regenachtig en winderig.

4. Maar Allerzielen wordt toch ook buiten de kerk gevierd?
Klopt. Dat is een trend die ruim tien jaar geleden is begonnen met onder meer het initiatief Allerzielen Alom. Allerzielen lijkt bij steeds meer mensen die niets met de RK Kerk hebben, te gaan leven.
In steeds meer protestantse kerken en algemene uitvaartcentra en begraafplaatsen wordt op de een of andere manier bij Allerzielen stil gestaan. Bij voorkeur ’s avonds als het donker is. Het is ook niet toevallig dat de Friese ziekenhuizen sinds enige jaren rond die dag hun gezamenlijke gedenkdag houden voor overleden patiënten.

5. Waar komt die trend vandaan?
Lang werd gedacht dat mensen met het ontkerkelijken ook steeds minder behoefte aan rituelen hebben. Maar dat bleek niet het geval. Als kantelpunt wordt het massale rouwbeklag na de dood van prinses Diana in 1997, met een zee aan bloemen, kaarsjes en persoonlijke teksten, gezien.
Illustratief voor die verandering in het stilstaan bij de dood is de vliegtuigramp op Tenerife in 1977 waarbij 583 mensen omkwamen. Lang kwam niemand op het idee van een monument dat de vele nabestaanden kunnen bezoeken. Pas dertig jaar later kwam die gedenkplek er.

zondag 27 oktober 2019

Getrouwde priesters

Een aangenomen voorstel van bisschoppen uit Zuid-Amerika om niet-celibataire, getrouwde mannen toe te staan als priester, zet een eeuwenoude traditie binnen de Rooms-Katholieke Kerk op zijn kop. De mannen moeten het tekort aan priesters in afgelegen gebieden in de Amazone-regio oplossen.
Het bijzondere voorstel werd in Vaticaanstad met 128 tegen 41 stemmen goedgekeurd op de slotdag van een bijeenkomst van landen uit negen Zuid-Amerikaanse landen. Na drie weken vergaderen werd het gepresenteerd in de slotverklaring van de zogenoemde synode.
De meerderheid van de bisschoppen riep daarnaast op tot een onderzoek naar de aanstelling van vrouwelijke diakens, assistenten van priesters.
Paus Franciscus had zich bij de opening van de conferentie al een voorstander getoond van het idee om getrouwde priesters toe te staan. Hij moet de voorstellen van de synode nog goedkeuren.

Bron: NOS

vrijdag 25 oktober 2019

Was je eens met bier

BRECHT Een shampoo op basis van een Westmalle Trappist Dubbel. Dat hebben de Brechtse trappistinnen zopas gelanceerd. Het is voor het eerst dat trappistenbier in een shampoo is verwerkt. Zo zorgen de zusters dus voor een wereldprimeur. De shampoo is vanaf nu te koop in de nieuwe webshop, in andere abdijen en bij Café Trappisten in Westmalle.

Lees verder bij het Nieuwsblad.

zondag 20 oktober 2019

Vormen

Ik sta met beide benen in de calvinistische traditie. Deze stroming binnen het christendom heeft goede dingen onderstreept. Dat het om alleen de Bijbel gaat bij geloven. Dat de paus niet de plaatsvervanger is van Christus. Dat de heiligen en Moeder Maria niet als tussenpersonen hoeven dienen tussen God en de gelovigen. Dat we het van genade alleen moeten hebben om gered te worden. Dat het alleen om het geloof gaat.
Goede dingen.
Maar mede door de Verlichting zijn sommige elementen uit de Reformatie een eigen leven gaan leiden. Mede door de Verlichting zijn we gaan denken dat het universum om onszelf draait. Om ons eigen ik, om "zoogdieren" die zelf kunnen nadenken. En dus zichzelf ook het middelpunt vormen van ieders eigen leven.
Op die manier zijn we ook dingen kwijt geraakt. In de calvinistische kerken, althans. In de katholieke kerk en in de kloosters is veel terug te vinden van wat ooit over boord is gezet.
Bijvoorbeeld dat geloven ook - of vooral - iets gemeenschappelijks is. In de Bijbel zijn genoeg voorbeelden aan te halen van individuele gelovigen. Ook over zegen en vloek, zoals in bijvoorbeeld Ezechiël 18. Tegelijk lees je in de Bijbel vooral over het volk, over gemeenschapszin, over dingen samen doen.
In de context van een volk krijgen individuen een plek.
In onze context is het individu de leidraad boven de gemeenschap.
Dat is één ding.
Het andere is de vorm van kerk zijn. Of van de kerkdienst. Gestart na de Reformatie en aangeslingerd door de Verlichting vinden wij dat het vooral gaat om de inhoud. En vorm past zich aan aan de inhoud, dus dat kan steeds veranderen. Die verandering is goed, want als het gaat om de inhoud, doet de vorm niet ter zake.
Is dat wel zo? Jongeren, de groep die het meest gevoelig zou moeten zijn voor aanpassingen aan de huidige tijd, zijn steeds meer opgebrand. En ze vinden rust in oeroude tradities, zoals tijdens retraites in (jongeren)kloosters.
In het klooster van Westmalle heb ik een aantal lessen geleerd. Zeker wie als monnik of non intreedt, voegt zich letterlijk in een eeuwenlange traditie. Je schuift in, in iets dat al eeuwen bestaat. Je hoeft het niet weer opnieuw uit te zoeken, want aan "dit moment" gaat een rijke ervaring aan vooraf.
Het draait ook niet om jou, want denk eens aan hoeveel religieuzen al die eeuwen ook al in een klooster zijn geweest. En al die religieuzen die een klooster vormden: een gemeenschap, een communio.
De teksten die gelezen worden, zijn voorgeschreven volgens een leesrooster. Evenals de psalmen en gezangen. Gelukkig maar, want het hangt dus niet af van jouw eigen emotie op dat moment. En aan je eigen woorden. Want in elke dienst klinkt het woord van God - of dat nu een Bijbeltekst is of een psalm of gezang, of een combinatie van die twee. God spreekt, per definitie.
De vormen in het klooster zijn ook al zolang dat er kloosters zijn. Voor wie geloven lastig is, klinkt de oproep om maar gewoon mee te doen met de rituelen. Als je daarin meedoet, heb je grote kans dat je vanzelf weer het geloof oppikt en weer in de stroom meedoet.
Tot die tijd zit je naast je broeder of zuster, die tijdens jouw periode van ongeloof jouw handelingen voor jou op zich neemt en namens jou gelooft. Te zijner tijd kun je vast wel iets terug doen.
Gelukkig bestaan zulke gemeenschappen nog.

zondag 6 oktober 2019

Gehuwd priesterschap

Paus Franciscus is dol op synodes. Dat zijn wekenlang durende vergaderingen van bisschoppen over een bepaald onderwerp. Vandaag begint in het Vaticaan een speciale synode over het Amazonegebied, waar bijna 200 bisschoppen aan meedoen uit de negen landen die dat enorme gebied bestrijkt. Dat zijn Brazilië, Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia, Venezuela, Guyana, Frans-Guyana en Suriname.
Al sinds het Tweede Vaticaans Concilie in de jaren 60 organiseert de paus bisschoppensynodes. Vroeger waren dat bijeenkomsten waar door bisschoppen weinig gepraat en vooral veel geluisterd werd. Vaak stond van tevoren al vast wat de paus met de synode wilde, zodat de bisschoppen weinig meer waren dan een applausmachine.

Pittige discussies
Onder Franciscus is dat allemaal veranderd. Hij wil dat op bisschoppensynodes daadwerkelijk gediscussieerd wordt over soms controversiële thema's. Zoals op de twee synodes over het gezin, waar onderwerpen als echtscheiding, ongehuwd samenwonen en homoseksueel ouderschap op tafel kwamen.
Bisschoppen uit alle windstreken moeten luisteren naar deskundigen, met elkaar pittige discussies aangaan en uiteindelijk een slotdocument produceren. Dat moet worden goedgekeurd door de paus, maar, en dat is een andere grote vernieuwing van Franciscus, wat daar in staat kan onderdeel worden van de leer van de kerk.
Op advies van zijn bisschoppen kan Franciscus zo veranderingen aanbrengen in die eeuwenoude leer. Tot nu toe zijn dat weliswaar piepkleine veranderingen, zoals het onder bepaalde voorwaarden ter communie mogen gaan van gescheiden katholieken die voor de wet hertrouwd zijn, maar toch.

Strijd voor het milieu
In het Amazonegebied speelt van alles. Het voor onze planeet zo belangrijke regenwoud wordt ernstig bedreigd door grootscheepse houtkap en verwoestende bosbranden. Multinationals, oliemaatschappijen en regeringen zoals die van president Bolsonaro van Brazilië vergroten voortdurend hun economische belangen in het gebied.
De rechten van de inheemse bevolking hebben daar zwaar onder te lijden. Sinds zijn aantreden zijn de zorg voor het milieu en het opkomen voor de zwakkeren speerpunten van het pausschap van Franciscus. De internationale media-aandacht voor de wantoestanden in het Amazonegebied zorgt nu al voor veel politieke spanning.
Zoals blijkt uit de moord enkele weken geleden op een inheemse milieuactivist die zou deelnemen aan de synode. Bolsonaro heeft aangekondigd uit protest een tegensynode te willen organiseren.

Alternatief voor het celibaat?
Naast het politieke aspect wordt ook uitvoerig gesproken over de problemen waar de kerk zelf tegenaan loopt. Door het gebrek aan roepingen zijn er veel te weinig priesters in het immens uitgestrekte Amazonegebied. Met als gevolg dat veel mensen overstappen naar daar zeer actieve evangelische kerken.
De bisschoppen gaan nu praten over de mogelijkheid om oudere, keurig getrouwde katholieke mannen uit de lokale gemeenschappen tot priester te wijden. Dat zou de deur naar het gehuwd priesterschap op een kier zetten.
Want als in dit bijzondere missiegebied onder bepaalde omstandigheden gehuwde priesters mogelijk zijn, dan zou dat misschien op den duur ook in het ontkerkelijkte missiegebied Europa kunnen gebeuren. Bijvoorbeeld in Nederland. Er rust de komende weken een zware verantwoordelijkheid op de schouders van de Amazonebisschoppen.
De bisschoppen presenteren zaterdag 26 oktober hun slotdocument.

Bron: NOS

woensdag 2 oktober 2019

Putten

Hoe hartverrukkend uw woningen,
Heer der hèmelse scháren; *
mijn ziel vergaat van verlangen
naar de voorhoven van de Héer;

mijn hart, ja àl wat ik bén, *
het roept tot de levende Gód.

Vindt zelfs de mùs niet een húis, *
heeft niet de zwaluw haar nest
waar zij haar jóngěn mag bergen?

O, uw altaren te naderen,
Heer der hèmelse scháren, *
Gij, mijn koning, mijn Gód!

Gelukkig die wònen in uw húis, *
die immer U mogen lóven;

gelukkig de mensen die stèrk zijn in Ú, *
met de pelgrimsweg in het hárt.

Gaan zij door een laagte van dòrre woestíjngroei, *
een oase scheppen zij daar:
de eerste regen daalt er weldádig;

van kracht tot kràcht gaan zij vóort *
om op Sion voor God te verschijnen.

Heer, God der hemelse scharen,
hoor Gij dan mijn gebéd, *
verhoor mij, o God van Jákob;

God die ons bevèiligt, zie néer, *
aanschouw die is uw gezálfde.

In uw vòorhoven is mij een dág *
meer toch dan dúizěnd dagen; 

liever te staan op die drempel
daar, in het hùis van mijn Gód, *
dan te wijlen in de tenten der bóosheid.

Want een wering, een schild ǐs de Hèer, *
zijn gunst schenke God ons, zijn lúister;

de Heer zal geen zègening onthóuden *
aan wie in oprechtheid hun wég gaan.

Heer der hèmelse scháren, *
gelukzalig de mens wiens rust is in Ú.

Eer zij de hèerlijkheid Góds: *
Vader, Zoon en Heilige Geest.

Zo was het in den beginne,
zo zij het thàns en voor ímmer; *
tot in de eeuwen der eeuwen. Ámen.

Uit: Het boek der psalmen / uit het Hebreeuws vert. door Ida G.M. Gerhardt en Marie H. van der Zeyde ; getoonzet door Benedictijner en Cisterciënzer monniken ; Katholieke Bijbelstichting
© tekst: 1972 dr. I.G.M. Gerhardt/dr. M.H. Van der Zeyde, vierde verbeterde druk 1997

donderdag 26 september 2019

Hijskraan bij de Bonifatiustoren

LEEUWARDEN Het houtwerk van de dakkapellen van de toren van de Bonifatiuskerk in Leeuwarden wordt de komende weken hersteld.
Met een hijskraan is aannemer Jurriëns Noord uit Groningen in opdracht van de stichting Bonifatiustoren Leeuwarden begonnen met het aanbrengen van steigers op de derde en eerste omloop, op ongeveer 55 meter hoogte.
Die werkzaamheden vinden hoofdzakelijk plaats aan de west- en zuidwestzijde van de toren. Ook wordt er herstelwerk verricht aan zandstenen montanten, de stenen stijl van de vensters, op de eerste omloop van de toren. Het steen is op sommige plekken onder invloed van het weer gaan schilferen.
Het hout van de kapellen wordt volgens torenkenner Ate Damstra, tot vorig jaar secretaris van de stichting, voor het eerst sinds de herbouw van de spits in 1979 en 1980 hersteld. Tijdens de storm van 2 januari 1976 is de oude torenspits van de kerk afgewaaid.

vrijdag 13 september 2019

Frater Willibrordus overleden

Deze week is op 91-jarige leeftijd Frater Willibrordus overleden. Het oude, vertrouwde stemgeluid van Frater Willibrordus Hilhorst uit De Bilt, 18 jaar lang vaste beller naar de Fenolijn in Vroege Vogels, zal tot onze droefenis niet meer klinken op de radio.
Vanaf het begin van de Fenolijn, in 2001, is de Frater één van de vaste, trouwe bellers geweest. Hij was altijd betrokken en vond het ook zijn taak om bij te houden wat er in de natuur onder invloed van het klimaat veranderde. Een gemis voor ons, de makers van Vroege Vogels, maar nog meer een gemis voor alle vaste luisteraars naar de Fenolijn, waar iedereen z’n waarneming van eerstelingen en andere fenomenen uit de natuur kan inspreken. Uit de toon van zijn meldingen was duidelijk op te maken dat Frater Willibrordus onderwijzer was geweest. Al vanaf het moment dat hij het klooster in ging, was hij gefascineerd door de natuur en speciaal de fenologie: de leer van de eerstelingen in de natuur. Hij wilde de luisteraar samen met zijn waarnemingen altijd iets bijbrengen en meegeven. Dat vooral maakte de Frater geliefd bij de luisteraar.
Vijf jaar geleden was Frater Willibrordus net hersteld van een ziekte die hem een tijdje aan bed gekluisterd had gehouden. Verslaggever Henny Radstaak zocht hem toen op in het Fraterhuis Sint Jozef in De Bilt.

Lees verder bij Vroege Vogels.

woensdag 11 september 2019

Postulant

Ik was in Drachten voor een afspraak. Het dorp is een goede locatie om met mensen af te spreken, want het is zeker met de auto goed te bereizen.
Onderweg kwam ik langs de Postulant, een café. De postulant. Wikipedia schrijft: Een postulant is iemand die streeft naar het religieuze leven maar nog niet tot een bepaalde kloosterorde is toegelaten.
Een goede reden om de Regel van Benedictus tevoorschijn te halen. De kloostervader noteert: “Iemand die zich nieuw aanmeldt voor de monastieke levenswijze wordt niet zomaar binnengelaten. Maar zoals de Apostel zegt: Onderzoek de geesten, om te zien of ze wel van God komen. Als de nieuwkomer aan de poort blijft kloppen en vier of vijf dagen lang alle tegenwerking en bezwaren tegen zijn toelating geduldig blijkt te verdragen en toch volhardt in zijn verzoek, dan geeft men hem toestemming om binnen te komen. Een paar dagen verblijft hij dan in de ruimte van de gasten.”
Dat is de periode van de postulant, waarna deze fase overgaat in dat van novice, iemand die de proeftijd van het noviciaat doormaakt. Het doel is uiteindelijk om definitief in het klooster te treden.
Maar dat idee had ik niet bij het Drachtster café, het toetreden tot een kloosterorde.

Dit blog verscheen ook op Frits-Tromp.nl.

zondag 8 september 2019

Journalist wordt monnik

Michael-Dominique Magielse was jarenlang journalist, onder meer voor RTV Utrecht. Hij wás journalist, want sinds gisteren is hij ingetreden bij de broeders van het dominicanenklooster in Rotterdam.
De NOS heeft een uitgebreid verhaal gemaakt over de monnik. In 2005 zette de doop van zijn nichtje de journalist toch op het spoor van een carrièreswitch. "Ik kreeg weer dat gevoel uit mijn jeugd en wilde onderzoeken waar die onrust vandaan kwam. Dat heeft uiteindelijk geleid tot mijn gang naar het klooster."
Zo'n verandering van journalist naar monnik is mogelijk. Dat bewijst Magielse maar.
Hij heeft zijn eeuwige geloften zaterdag afgelegd. Zijn professie. Een bijzonder moment. Ik heb het vorig jaar meegemaakt, in Westmalle. Het heeft bijna het karakter van een huwelijk.
Heb het goed in het klooster, Michael-Dominique.

woensdag 4 september 2019

SP'er wordt priester

MAASTRICHT De fractievoorzitter van de SP in de gemeenteraad van Maastricht, Bram Pulles, stopt ermee. Hij wil priester worden en treedt daarom toe tot het seminarie van Rolduc.
"Dat besluit is het gevolg van gebed, van persoonlijke ontwikkeling en van de durf om op de roepstem van de Drie-ene God antwoord te geven," laat de 25-jarige Pulles dinsdag weten. "Ik heb de samenwerking binnen de fractie, maar ook binnen de coalitie en met de verschillende collegae in de raad en het college immer als zeer waardevol ervaren. Met enige pijn in het hart, maar tevens in het volste vertrouwen dat ik hier de juiste stap zet neem ik daarom afscheid van de Maastrichtse politiek."
Pulles was behalve raadslid ook coördinator van de jongerenafdeling en bestuurslid van de SP in Maastricht. Voor afdelingsvoorzitter Jack Gerats van de SP Maastricht komt de stap van Pulles niet als een verrassing. "We kennen de religieuze kant van Bram. Hij is al een tijd zoekende geweest. Bram gaat ervoor, ook al is deze stap ongebruikelijk in de huidige samenleving."

zondag 1 september 2019

Paus vast in lift

Paus Franciscus begon zondagochtend 25 minuten later dan gepland met de zondagsdienst in Vaticaanstad. De paus zat onderweg naar het Sint-Pietersplein - de plek waar hij iedere week een grote menigte mensen toespreekt - vast in de lift. Het duurde bijna een halfuur voordat hij bevrijd werd.
Later maakte de paus tijdens zijn toespraak bekend dat hij dertien nieuwe kardinalen gaat benoemen. Dat zal 5 oktober gebeuren tijdens een officiële ceremonie in het Vaticaan.

Bron: NOS

zondag 25 augustus 2019

Lofzang van Maria

De dominee preekte over een tekst uit de brief aan Jakobus, de broer van Jezus en een zoon van Maria. Het ging in de uitleg over de positie van rijken en armen. En het bijbehorende onrecht.
Reden genoeg voor de predikant om de Lofzang van Maria te laten zingen. Ondanks dat het nog geen Advent of Kerst is. Want dat is in de protestantse traditie de tijd van het jaar om het Magnificat te zingen.
Niet voor mijn vrienden in de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle. Daar bidden ze elke dag het Magnificat. Zoals ze zelf op de site zeggen: “Bij elk gebed herdenken de monniken Maria. Van haar kunnen ze immers leren dat bidden luisteren is en instemmen met Gods Woord. Daarom ‘luisteren’ de monniken naar de Heer, die hen dagelijks uitnodigt: “Als je heden mijn stem hoort, maak je hart dan niet ongevoelig!” (Ps. 95)”
Was het toeval dat de predikant vandaag preekte over onrecht, terwijl ik gisteren iets plaatste over wegwerpmode? Ik denk het wel. Hoewel, aan de andere kant: die G7-top stond natuurlijk al een tijdje in de agenda.

Dit blog verscheen eerder op FritsTromp.nl.

maandag 19 augustus 2019

Rooms-katholieke kerk van Witmarsum verkocht

De Heilige Nicolaas van Tolentijnkerk in Witmarsum is verkocht aan Aedifica, een beleggingsmaatschappij in Brussel.
De rooms-katholieke Zalige Titus Brandsmaparochie blijft de kerk huren als kerk voor de rk geloofsgemeenschap van Witmarsum. Tot circa april volgend jaar worden de kerk en het naastgelegen voormalige klooster grondig verbouwd. De parochie gebruikt het voorste deel van de kerk voor de vieringen.
Het grootste deel zal worden gebruikt door Zorggroep Nederland (Blue Pringroep). Die zal ook de appartementen in het klooster exploiteren. In het verbindingsdeel tussen kerk en klooster zal de rk parochie ook nog twee ruimtes huren voor diaconale doeleinden.

zaterdag 17 augustus 2019

Betonklinkers Mostheuvellaan vervaardigd door trappisten

WESTMALLE De bewoners van de Mostheuvellaan in Westmalle hebben het erfgoedstatuut aangevraagd voor hun straat om te verhinderen dat de unieke betonklinkers en kastanjebomen verdwijnen. Ze ontdekten dat hun straatstenen eigenhandig gemaakt werden door de trappistenmonniken van Westmalle.
De gemeente Malle wil samen met Pidpa gescheiden riolering leggen in de Mostheuvellaan en de omliggende straten. Op de bewonersvergadering dit voorjaar kondigde de gemeente aan dat de straatstenen worden vervangen.

Lees verder in het Gazet van Antwerpen.

maandag 12 augustus 2019

Filipijnse moslims solidair met katholieken

Kerkgangers in het Filipijnse Baguio zijn gisteren verrast door een solidariteitsactie van de moslimgemeenschap in de stad. Katholieken werden bij de ochtendmis in de kathedraal van Baguio vergezeld door een groep islamitische leiders, melden Filipijnse media.
Het gebaar was bedoeld als steun in de rug voor de katholieken. Onlangs lekte een militair rapport uit waarin staat dat kerken en bedevaartsoorden in het noorden van Luzon, het eiland waar Baguio ligt, mogelijk doelwit worden van aanslagen. De moslimleiders boden aan de politie te helpen met het bewaken van de kerken in de stad.

Terrorisme heeft geen religie
"We willen onze buren in Baguio verzekeren dat we hier niet zijn om iemand pijn te doen. We zijn hier om schouder aan schouder te staan tegen terrorisme", zei imam en leider van de moslimgemeenschap Samsodin Monib.
De leiders toonden voor de kerk spandoeken met daarop teksten als: 'Samen tegen terrorisme' en 'Terrorisme heeft geen religie'. Binnen gingen katholieken en moslims arm in arm op de foto. Katholieken namen rozen in ontvangst die moslims hadden meegenomen.
80 procent van Baguio is katholiek, maar er is ook een grote moslimgemeenschap. Gisteren was ook de eerste dag van het islamitische Offerfeest.

Bron: NOS

zaterdag 10 augustus 2019

Laatste 'non van Vught' overleden

VUGHT Zuster Annette Heere, de 'laatste van de nonnen van Vught', is deze week overleden. Dat maken haar familie en taleninstituut Regina Coeli in Vught zaterdag bekend in rouwadvertenties. Heere, ook bekend als mère Lidwine, was zijdelings betrokken bij de oprichting van het taleninstituut. Ze werd 87 jaar oud.
De nonnen van Vught waren jarenlang werkzaam bij Regina Coeli. Het meest gerenommeerde taleninstituut van Nederland groeide sinds de jaren zestig uit van een talenopleiding voor geestelijken naar 'the place to be' op talengebied voor onder meer ambassadeurs, zakenmensen, sporters, trainers en enkele prinsen. Nog altijd zeggen cursisten dat zij lessen volgen bij de 'nonnen van Vught'.
Regina Coeli werd in 1903 opgericht als meisjesinternaat door de – uit Frankrijk uitgeweken – kanunnikessen van de Heilige Augustinus. In de jaren zestig van de vorige eeuw werd aan de school een talenpracticum verbonden, waaruit het huidige gelijknamige taleninstituut is voortgekomen.

'Passie voor onderwijs en opvoeding'
Volgens de raad van commissarissen van Regina Coeli was Heere 'tot het laatste moment zeer betrokken' bij de opleiding. "Zij heeft, net zoals de zusters voor haar, met enorme toewijding gezorgd voor het ontstaan en de bloei van het taleninstituut. Haar wijsheid en scherpe blik, die zij in alle bescheidenheid met ons deelde, zullen wij nooit vergeten."
Het bestuur van goededoelenstichting St. Pierre Fourier, die eigenaar is van de roerende en onroerende goederen van de zusters kanunnikessen van de Heilige Augustinus in Nederland, omschrijft de zuster als 'een authentiek mens met passie voor onderwijs en opvoeding'. "Het bestuur weet zich door haar inbreng blijvend geïnspireerd."

zaterdag 3 augustus 2019

Psalm 130

Uit àfgronden róep ĭk U, Heer; *
hoor mij, Heer, ik blijf vrágen.

O, mocht uw òor het verstáan *
hoe ik schrei om erbármen.

Onthìeld Gij de schúldên, o God, *
wie hield stand in uw óordeel?

Doch vergéving is er bij Ù, *
want zo wilt Ge gevréesd zijn.

Ik wacht de Hèer, ik wacht Hém, *
ik hoop op zijn belófte:

stil verbèid ik de Héer, *
meer dan wachters de morgen,
zij die wachten de mórgen.

Dat Israël wachte de Heer;
want bij de Hèer is genáde, *
kwijtschelding is bij Hem menigvúldig.

Hij is het die Ìsraël kwíjtscheldt *
al wat het aan schúld heeft.

Eer zij de hèerlijkheid Góds: *
Vader, Zoon en heilige Géest.

Zo was het in den beginne,
zo zij het thàns en voor ímmer; *
tot in de eeuwen der eeuwen. Ámen.

Uit: Het boek der psalmen / uit het Hebreeuws vert. door Ida G.M. Gerhardt en Marie H. van der Zeyde ; getoonzet door Benedictijner en Cisterciënzer monniken ; Katholieke Bijbelstichting
© tekst: 1972 dr. I.G.M. Gerhardt/dr. M.H. Van der Zeyde, vierde verbeterde druk 1997

vrijdag 2 augustus 2019

Bonaventurakerk

Na 126 jaar moet de klok van de iconische Bonaventurakerk in Woerden zwijgen. Omdat één bewoonster klaagde bij de gemeente, wordt het ‘s nachts straks stil. En dat heeft bij heel wat Woerdenaren wat losgemaakt. Koster Henk Baars heeft nog heel wat vraagtekens bij de haalbaarheid van het nachtelijk zwijgen van het Rijksmonument.
‘Wie naast een kerk gaat wonen, hoort de klokken. Wie bij het spoor gaat wonen, hoort de trein. Wie bij de snelweg gaat wonen, hoort de auto’s en wie bij een winkelcentrum gaat wonen, hoort het laden en lossen! Bezint voor je ergens aan begint!’
Het is een van de vele, voornamelijk verontwaardigde reacties op internet op het besluit van het bestuur van de statige Bonaventurakerk, om de klok tussen 23.00 en 07.00 uur over een paar weken niet meer te laten slaan.
Het kerkbestuur van de katholieke Bonaventura kwam tot zijn beslissing na een klacht van een onbekende bewoonster van het aangrenzende wijkje Defensie-eiland over het lawaai van de klok. Het geluid bleek na onderzoek 10 decibel boven het wettelijke niveau te liggen.

Lees verder in het Algemeen Dagblad.

zaterdag 27 juli 2019

Jaime Ortega

De Cubaanse kardinaal Jaime Ortega (82) is overleden. Hij speelde een belangrijke rol bij de verbetering van het contact tussen het communistische regime en de Katholieke Kerk en bemiddelde ook bij het herstel van de diplomatieke banden tussen Cuba en de VS in 2014.
Ortega, zoon van een plantagearbeider, werd in 1964 tot priester gewijd. De Katholieke Kerk stond op dat moment op gespannen voet met het communistische regime van Fidel Castro. Openbare religieuze bijeenkomsten waren verboden, katholieke scholen werden genationaliseerd en honderden katholieke priesters waren verbannen.
Andere priesters, onder wie Ortega, werden naar een werkkamp gestuurd. In 1966 kwam hij vrij. In de jaren daarna klom hij op binnen de kerkelijke hiërarchie, om in 1981 tot aartsbisschop van Havana te worden gewijd. Als aartsbisschop weigerde hij de regering van zijn land publiekelijk aan te vallen.
In de jaren 90 versoepelde het regime zijn antireligieuze standpunten, waardoor paus Johannes Paulus II in 1998 een bezoek aan Cuba kon brengen. Daarna kon Ortega als aartsbisschop nog twee pausen verwelkomen: Benedictus XVI in 2012 en de huidige paus, Franciscus, in 2015. Een jaar later ging Ortega met pensioen.

Bron: NOS

vrijdag 26 juli 2019

Paus Benedictus (92) weer in openbaar gezien

De emeritus paus Benedictus XVI, de Duitser Joseph Ratzinger, is weer eens in het openbaar gezien. De 92-jarige voorganger van de huidige paus Franciscus bezocht donderdag zijn voormalige zomerhuis Castelli Romani, zegt een woordvoerder van het Vaticaan.
Na een bezoek aan de residentie in Rome ging hij naar Rocca di Papa en sloot hij de dag af in Frascati, waar de geestelijke een diner had. Vanwege zijn beperkte mobiliteit bracht hij grote delen van de dag in zijn rolstoel door.
Benedictus verscheen niet veel in het openbaar na zijn aftreden in 2013 en leeft teruggetrokken in de Vaticaanse tuinen. Hij was de eerste paus sinds bijna 600 jaar die terugtrad uit zijn ambt.

donderdag 18 juli 2019

Bedevaartsoord Vrouweputje

Bedevaartsplaats Het Vrouweputje bij 's-Heer Arendskerke is gered. Met nieuwe bestuursleden die zijn gevonden en subsidies die zijn aangevraagd kan de stichting die de plek onderhoudt weer met frisse moed verder.
Het Vrouweputje dreigde te verdwijnen door geldgebrek, en omdat bestuursleden na tien jaar wilden stoppen. Dat leidde tot vragen in de Goese gemeenteraad van GroenLinks. De partij vindt dat de bijzondere plek behouden moet blijven omdat de plek goed wordt bezocht door scholen, kerken, natuurverenigingen en spirituele groepen.

zondag 14 juli 2019

Maria

I can hear a sweet voice gently calling
Must be the Mother of our Lord

Dit is een citaat uit het nummer Duquesne Whistle van Bob Dylan en het is zijn enige verwijzing naar de Maagd Maria. Oké, met heel veel hangen en wurgen zou ook Queen Mary uit Just Like a Woman een referentie kunnen betekenen naar de meest begenadigde onder aller vrouwen.
Maar gezien de context van Just Like A Woman lijkt me dat zeer onwaarschijnlijk.
Enfin. Moeder Maria. In de katholieke traditie neemt ze een hoge plaats in. In de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle wordt elke avond het Salve Regina gezongen, met de kerklampen uit en een spot op de Moeder van de Heer.
Het is een gezang dat ik niet ken vanuit mijn protestantse overlevering. Tijdens mijn eerste tiendaagse in dit klooster heb ik elke avond dit gezang moeten opzoeken in de liedbundel. Broeder Joël, die in de koorbanken naast me zat, maakte me wegwijs in die bundels. Bij mijn vertrek gaf hij mij de tekst van het Salve Regina mee.
In de Latijnse tekst, de Nederlandse vertaling en zelfs met een Fryske oersetting.
Dat doet me dan wel goed.
En inderdaad, haar positie is een bijzondere. Maria, de verloofde van timmerman Jozef, mocht de Verlosser dragen. Jozef was een ambachtsman met blauw bloed. Mattheüs laat in zijn evangelie zien dat deze houtbewerker een rechtstreekse afstammeling was van koning David. Maar deze prins hoefde zich geen illusies te maken over een troonsbestijging onder het Romeinse bewind.
Maar toch, ondanks deze unieke positie van Maria blijft het de vraag of zij terecht zo wordt opgehemeld als bij mijn katholieke vrienden. Eeuwige maagd? Nergens in de Bijbel wordt verteld dat de broers en zusters van Jezus eveneens zijn verwekt door de Heilige Geest. Het lijkt er sterker op dat Jozef zijn vaderlijke plichten heeft vervuld.
MariaMaria-Tenhemelopneming? In de Bijbel vinden we nergens aanwijzingen dat Maria is opgevaren ten hemel, zoals Jezus, Henoch en Elia. Evenmin dat Maria 'gewoon' is overleden. Maar die laatste optie lijkt wel aannemelijker; anders hadden de Bijbelschrijvers wel een notitie gemaakt over haar hemelvaart.
Ergo.
De positie van Maria vraagt om een bezinning van mijn kant. Het is goed om me hier in te verdiepen.

zondag 7 juli 2019

Schiermonnikoog

Een dagje Schiermonnikoog, of ik daar zin in had. Ik antwoordde ‘Ja’, maar besefte pas later dat dit dagje Schier precies ná mijn Hamburgse Bob Dylan-concert was. Nou ja, toe maar.
Schiermonnikoog is het eiland waar de schiere monniken weer terug zijn. De eilandnaam verwijst naar de schiere (grijze) habijten, die de monniken op dit oog (eiland) droegen. Nu zijn de monniken weer terug, gedeeltelijk althans. Een deel van de geestelijken van Abdij Sion in Diepenveen zijn naar het Waddeneiland verhuisd, een ander deel is ondergebracht in het moederklooster in Westmalle.
Het is natuurlijk ook goed om Querido’s literaire reisgids ter hand te nemen over Schier. Ik lees dat het eiland een belangrijke rol speelt “in sommige romans van Klaas van der Geest (1903 – Zwolle, 1969), die op het eiland geboren werd en naar goede eilander gebruiken stuurman bij de grote stoomvaart is geweest, zoals in Eiland in de branding (1973). In de eigen eilander taal schreven en publiceerden Lambert Wiersma (1881 – 1980), die als vijftienjarige Schiermonnikoog verliet om er pas in 1969 terug te keren en de dichteres Pita Grilk (Schiermonnikoog, ? – Leeuwarden, 1980), die het dialect van de ‘Lytse Pole’ zeer poëtisch wist te hanteren.”
Goed verhaal, toch?


Dit blog verscheen ook op FritsTromp.nl.

donderdag 4 juli 2019

Biechtgeheim

In een document met opvallend stevige taal pleit het Vaticaan voor de onschendbaarheid van het biechtgeheim, dat onder geen enkele omstandigheid uitzonderingen kan toelaten.
Dat vind ik mooi, dat het biechtgeheim geen juridische gevolgen heeft. Tijdens het boetesacrament verleent de priester de boeteling vrijspraak en vrede, op basis van de uitspraak van Jezus uit Johannes 20 vers 23: de zonden zijn vergeven als jij je ze vergeeft, maar de zonden zijn niet vergeven als jij je niet vergeeft.
Wat in het biechthokje gebeurt, is de kern van het evangelie. Dit is de plek waar je kunt toegeven dat je faalt, dat je tegen je eigen grenzen aan loopt. Maar het is ook de plek waar je hoort dat vergeving is. Tussen God en jou zit het goed.
Je kunt veel zeggen over de functie van een biechtvader als tussenpersoon. We kunnen toch rechtstreeks tot God gaan voor vergeving? Gelukkig wel, maar als een derde nog die vergeving schenkt, kan dat een bemoediging zijn.
Je kunt ook veel zeggen over het recht. Als je iets hebt gedaan wat niet door de beugel kan, is het goed als een onafhankelijke rechter daar een oordeel over velt. Maar ook hier geldt dat je ergens moet beginnen. Als het tussen jou en God "goed zit", kun je misschien makkelijker of beter je verantwoorden tegenover de aardse rechter.

maandag 1 juli 2019

Er is maar één paus

Volgens emeritus paus Benedictus XVI is ‘de eenheid van de kerk vanaf het begin in gevaar’ geweest. Ondanks ‘interne conflicten, middelpuntvliedende krachten en schismadreigingen’ heeft volgens de voormalige paus ‘het besef dat de kerk één is en moet blijven het altijd gewonnen’. In het interview met de krant Corriere della Sera zei Benedictus XVI zaterdag verder: ‘Er is maar één paus en dat is Franciscus.’ Kleine groepen katholieken trekken de legitimiteit van Franciscus in twijfel, anderen pogen Franciscus en Benedictus tegen elkaar uit te spelen.

zondag 30 juni 2019

Jean-Claude Romand

en Fransman die zijn ouders en gezin ombracht is na een gevangenisstraf van 26 jaar vrijgekomen. De inmiddels 65-jarige Jean-Claude Romand neemt de komende twee jaar zijn intrek in de benedictijner abdij in Fontgombault, zegt een ingewijde.
De man deed bijna 20 jaar alsof hij een arts was en als onderzoeker werkte voor de Wereldgezondheidsorganisatie. Hij vermoordde zijn ouders, echtgenote en twee kinderen toen hij in 1993 door de mand dreigde te vallen. Daarna stak de neparts zijn huis in brand. Daar trof de brandweer hem bewusteloos aan.
Het verhaal doet denken aan de terugkeer van Michelle Martin , de ex-vrouw van kindermisbruiker Marc Dutroux. Zij mocht in 2012 voorwaardelijk de cel uit en nam haar intrek in het klooster van de Clarissen in Malonne, een deelgemeente van de stad Namen. Zuster Christine, abdis van de Klaren van Malonne: “Wij zijn er diep van overtuigd dat onze samenleving een stap achteruit zou zetten door een overtreder voorgoed op te sluiten in zijn verleden en tot hopeloosheid te dwingen.”En: “Toen wij de zekerheid hadden dat aan deze twee voorwaarden was voldaan, hebben wij ook nagedacht over de mogelijke weerslag op de publieke opinie en nog veel meer op de ouders van de slachtoffers. Maar wij vinden dat niemand in onze maatschappij er baat bij heeft dat geweld met geweld wordt beantwoord en tot een escalatie leidt. Wij zijn er diep van overtuigd dat onze samenleving een stap achteruit zou zetten door een overtreder voorgoed op te sluiten in zijn verleden en tot hopeloosheid te dwingen. Wij menen bovendien dat de eerbiediging van de rechtsgang van ons land een goede voorzorg is om die vergissing niet te maken.”
Dit zijn van die ontroerende gebaren.

vrijdag 28 juni 2019

Anglicaanse Kerk benoemt zwarte vrouw tot bisschop

De Anglicaanse Kerk heeft voor het eerst een zwarte vrouw aangewezen als bisschop. Priester Rose Hudson-Wilkin, die ook aanwezig was bij het huwelijk van prins Harry en Meghan Markle, wordt in november gewijd als bisschop van Dover. Ze is nu nog kapelaan in het Lagerhuis en huiskapelaan van koningin Elizabeth.
De aartsbisschop van Canterbury spreekt van een "baanbrekende en historische" benoeming, de meest opwindende die de kerk in lange tijd heeft gedaan. Hij noemt Hudson-Wilkin "een van de invloedrijkste en effectiefste geestelijken". Lagerhuisvoorzitter Bercow, die de afgelopen jaren nauw met haar samenwerkte, omschrijft haar als "een van de warmste en vriendelijkste mensen die ik ken".
Zelf vindt Hudson-Wilkin het een wonder dat ze is aangewezen als bisschop. Al toen ze 14 jaar oud was, kreeg ze naar eigen zeggen haar roeping. Destijds was het voor vrouwen nog onmogelijk om toe te treden tot de clerus.

Meer ruimte voor minderheden
Hudson-Wilkin werd in 1961 geboren in Montego Bay, in Jamaica. Op haar eenentwintigste verliet ze de voormalige Britse kolonie om in de leer te gaan bij de Anglicaanse Kerk, om vervolgens in 1994 als een van de eerste vrouwen tot priester gewijd te worden. Ze omschrijft zichzelf als "niet per se een zwarte priester, maar een priester die het geluk heeft zwart te zijn".
De afgelopen jaren pleitte Hudson-Wilkin voor meer diversiteit in de kerk. In 2015 vergeleek ze de positie van etnische minderheden in de Anglicaanse Kerk met de jarenlange worsteling van de kerk met vrouwen op leiderschapsposities. "De kerk moet wakker worden en deze fout rechtzetten", zei ze toen.
Gevraagd naar haar opvattingen over homoseksualiteit, zei Hudson-Wilkin positief te staan tegenover de lgbti-gemeenschap. "Ik geloof dat God iedereen heeft gecreëerd en dat mensen die homoseksueel zijn ook door God zijn gemaakt. Ik heb de verantwoordelijkheid om van ze te houden: ze zijn net zo goed onderdeel van Gods schepping."

Bron: NOS

donderdag 27 juni 2019

Geen brandstichting Notre-Dame

Justitie in Frankrijk heeft geen aanwijzingen dat de brand in de Notre-Dame in Parijs het gevolg is van brandstichting. Het onderzoek richt zich nu op mogelijk achterstallig onderhoud als oorzaak van de brand die 15 april grote schade aanrichtte aan de 850 jaar oude kathedraal, aldus het parket in Parijs.
"Het onderzoek heeft een aantal tekortkomingen aan het licht gebracht, die de omvang van de schade zouden kunnen verklaren. Maar de oorzaak van de brand is nog niet vastgesteld", maakte procureur Heitz bekend.
De kathedraal stond urenlang in lichterlaaie, maar de brandweer slaagde erin het gebouw voor instorting te behoeden.

Verschillende scenario's
Voor het onderzoek is tot dusver met zo'n honderd mensen gesproken. Verschillende scenario's zijn bestudeerd, "waaronder een storing in de stroomvoorziening of een niet-uitgedoofde sigaret", maar in dit stadium kunnen er geen conclusies worden getrokken, aldus Heitz.
Ten tijde van de brand werd een deel van de kerk gerestaureerd. Direct na de brand werd al gesproken met zo'n dertig mensen die bij die werkzaamheden waren betrokken.
President Macron verklaarde na de brand dat het zo'n vijf jaar gaat duren voor de kathedraal weer is hersteld. Particulieren en bedrijven zegden in totaal 850 miljoen euro aan donaties toe, maar onlangs werd bekend dat daarvan slechts 80 miljoen euro daadwerkelijk binnen is.

Bron: NOS

maandag 17 juni 2019

Eerste mis in Notre-Dame sinds brand

Zaterdag is de eerste mis in de Notre-Dame weer gehouden sinds de kathedraal in Parijs deels afbrandde. Aartsbisschop van Parijs Michel Aupetit hield de dienst voor dertig priesters in de kapel achter het koor.
Deze kapel van de Maagd is gespaard gebleven bij de brand die grote delen van de kathedraal heeft verwoest. "Deze dienst is een herinnering dat de kathedraal nog leeft. Het is waar de Notre-Dame voor is gebouwd", zegt Aupetit in een reactie.
Er waren vanwege veiligheidsredenen geen gelovigen aanwezig bij de mis, alleen priesters. Het gebouw verkeert nog in slechte staat en meerdere muren en stukken dak staan nog op instorten. Ook ligt er nog veel puin in en rond de kathedraal.

zaterdag 15 juni 2019

Gescheiden vader wordt priester

Hij is een gescheiden vader van een 18-jarige dochter en wordt zaterdag in Haarlem tot rooms-katholiek priester gewijd. De unieke wijding van Eric Fennis (49) vindt toevallig precies op de 24e verjaardag van het ontbonden huwelijk plaats.

Sinds wanneer loopt u al met de roeping tot het priesterschap rond?
‘Ik was al onderweg naar de priesteropleiding toen in 1991 plotseling mijn vader overleed. Mijn moeder vroeg toen of ik toch nog even bij haar wilde blijven. Precies in die periode ontmoette ik mijn vrouw op een jongerenkoor. We hadden een goede klik en ondanks twijfel vanwege de priesterroeping zijn we getrouwd. Vrij snel had ik toch mijn bedenkingen en heb dat ook besproken met mijn geestelijk leidsman. ­Later ook met de bisschop van Haarlem, mgr. Bomers, toen ik in 1998 voor hem kwam werken als secretaris.

donderdag 6 juni 2019

Taizé

Als het regent in de maatschappij, drupt het in de kerk. Wat in de samenleving aan de orde van de dag is, komt in de kerk ook voor – maar dan fors minder, maar toch. Het aantal huwelijken dat in de burgermaatschappij op de klippen loopt, is drie keer zo hoog als het aantal ontbonden huwelijken van kerkgangers. Het aantal verslaafden aan drugs is in de ‘reguliere’ samenleving groter dan in de kerkelijke wereld. Om maar eens wat te noemen.
Kindermisbruik komt ook voor in de kerk. Fors minder dan bij bijvoorbeeld turnverenigingen of zwembonden. Maar toch, het komt voor. Omdat de kerk een hoge moraal heeft (terecht, overigens), weegt elke aanklacht van misbruik zwaarder dan buiten de kerk. Waarmee we niet moeten doen alsof kindermisbruik buiten de kerk minder erg is of er niet toe doet.
Kindermisbruik, dus. Drie broeders van de oecumenische gemeenschap van Taizé hebben minderjarigen seksueel misbruikt. De gemeenschap, die bekend staat om de ontvangst van duizenden jongeren uit de gehele wereld, geeft op eigen initiatief openheid van zaken. Het misbruik vond plaats tussen de jaren vijftig en tachtig van de vorige eeuw. Het gaat om vijf slachtoffers. Twee van de drie betrokken broeders zijn meer dan vijftien jaar geleden overleden. De derde broeder woont nog in de kloostergemeenschap, maar heeft volgens de Nederlandse broeder Jasper ‘al sinds heel lange tijd geen verantwoordelijkheid meer in de ontvangst van de jongeren’. Er zijn geen Nederlandse broeders of slachtoffers bij betrokken. De eerste concrete melding dateert van 2010, maar geen van de slachtoffers wilde aangifte doen. De gemeenschap geeft nu openheid van zaken.
Zo’n zeven jaar geleden kwam ik in aanraking met Taizé. In Leeuwarden werd de Landelijke Taizé Jongerenontmoeting gehouden, georganiseerd door lokale kerken en de Franse broedergemeenschap van Taizé. Het maakte grote indruk op me, waarmee voor een belangrijk deel mijn monastieke roeping is gelegd.
Doet de openheid over het misbruik iets af aan die ervaring van een aantal jaar geleden? Absoluut niet. Misbruik is misbruik en monniken zijn niet anders dan burgermannen en -vrouwen. Het toont aan dat als het regent in de samenleving, dan drupt het in de kerk.
Ook in een klooster in Bourgondië, Frankrijk.

zondag 2 juni 2019

Titus na bijna honderd jaar terug in de Bonifatiuskapel

Pater Titus Brandsma was vrijdagavond weer even terug in de Bonifatiuskapel in Dokkum. Bijna honderd jaar geleden hield Titus hier - tot verbijstering van de aartsbisschop - zijn preek in het Frysk. Nu was Titus – zeer geloofwaardig gespeeld door acteur Theun Plantinga - opnieuw het middelpunt van de belangstelling in het bijzijn van hoge heren, namelijk de Spaanse prior-generaal Ferdinand Millàn Romeral en prior Jan Brouns. Zij genoten zichtbaar van de voorstelling Titus, leven tussen stilte en stress. 

,,In yndrukwekkende foarstelling yn Dokkum. Bouke Oldenhof en de spilers bin der yn slagge om it ferhaal fan Pater Titus oansprekkend, pakkend en ûntroerend del te setten. Mei Theun Plantinga yn in glânsrol’’, zo stelt gedeputeerde Johannes Kramer die samen met commissaris van de Koning Arno Brok en Sietske Poepjes namens de provincie Fryslân aanwezig was. Ook wethouder Tytsy Willemsma van Tytsjerksteradiel was enthousiast. ,,In moaie, oansprekkende foarstelling oer Titus Brandsma mei Theun Plantinga dy’t de rol hielendal pakt. Komplimint oan alle belutsenen.’’ 
Producent Sjoek Nutma kijkt met een tevreden gevoel terug op de première. ,,Het was indrukwekkend. Het verhaal zit goed in elkaar, de scèneovergangen zijn vloeiend en de muziek komt goed tot zijn recht’’, stelt Nutma. De reacties van het publiek waren volgens hem zeer positief. Zo was bisschop Ron van den Hout van het bisdom Groningen-Leeuwarden heel enthousiast. Vooral de manier waarop God en de duivel werden neergezet sprak hem aan en ook de persoon Titus kwam volgens de bisschop goed tot zijn recht in dit verhaal. Pastoor Verheijen was ook diep geraakt. Hij zat na de voorstelling nog vol emotie. Mensen begrepen de keuzes die er waren gemaakt om het verhaal niet integraal te vertellen, maar de hoogtepunten uit het leven van Titus voorbij te laten komen. Het publiek was vooral onder de indruk van de slotscène waarbij Titus samen met hen de stilte beleefde en vervolgens de verbinding met elkaar zocht. 
Het was voor de organisatie Stichting 754 vooraf een gok, muziektheater over het leven van Titus Brandsma die minder naamsbekendheid heeft dan Bonifatius, maar ze zijn er in geslaagd om de kapel vol te krijgen. De kaartverkoop gaat goed, meer dan tachtig procent van de kaarten zijn inmiddels verkocht. Er zijn nog wel kaarten verkrijgbaar, vooral voor het laatste Pinksterweekend.

Meer informatie: www.titus2019.nl

vrijdag 31 mei 2019

Gegroet, Maria

Dominee Rikko Voorberg leest elke werkdag tussen 6 en 7 uur de lezingen van de dag. Ter inspiratie en wat hem maar te binnen schiet naar aanleiding van de gelezen teksten. Vandaag popt bij hem onder meer dit op:

Zoals elke ochtend van elke werkdag lees ik de oude teksten die vandaag in de kerken in heel de wereld voorgelezen zullen worden, en vraag ik me af wat er in zit. Deze zinnen sprongen eruit, een fragment uit een soort lofzang van Maria, die beseft dat ze zwanger is van Jezus, een bijzonder kind met een goddelijke bestemming. En dan bezingt ze hun Godheid, zijn karakter:
Hij toont de kracht van zijn arm; slaat trotsen van hart uiteen.
Heersers ontneemt Hij hun troon, maar verheft de geringen.
Behoeftigen schenkt Hij overvloed, 
maar rijken zendt Hij heen met lege handen.
Hij trekt zich zijn dienaar Israel aan, 
zijn milde erbarming indachtig.
Zoals Hij de vaderen heeft beloofd 
voor Abraham en zijn geslacht voor altijd.

Gegroet, Maria. Het zijn de woorden die vooraf gaan aan de lofzang, uitgesproken door de engel Gabriël en opgetekend door de evangelist Lucas.
Vandaag ontving ik de liedbundel Gegroet Maria, met twaalf Marialiederen. De teksten zijn van dominee Herman de Vries van de protestantse gemeente te Dokkum-Aalsum-Wetsens. Chris Fictoor zorgde voor de muziek, commissaris van de koning in Fryslân Arno Brok verzorgde een inleiding.
Een oecumenische bundel met liederen over de moeder van de Heer.

donderdag 30 mei 2019

Hoog bezoek bij première TITUS

De Stichting 754 verwacht vrijdag hoog bezoek tijdens de première van muziektheater TITUS in de Dokkumer Bonifatiuskapel. Eregast is de Spaanse prior-generaal Ferdinand Millàn Romeral, overste van de internationale Karmelorde: de kloosterorde waar Titus Brandsma lid van was. Kloosterlingen van de Karmel zijn wereldwijd actief; van Latijns Amerika tot Europa en Azië. Tot in de Filippijnen, waar voor moedige journalisten een Titus Brandsma Prijs bestaat, is de naam van Titus Brandsma bekend. De internationale Karmeloverste wordt vrijdag vergezeld door bisschop Ron van den Hout van het bisdom Groningen-Leeuwarden Jan Brouns, prior van de Nederlandse Karmelprovincie. 

Overheid, kerk en bedrijfsleven 
De provinciale overheid van Fryslân is vertegenwoordigd door Commissaris van de Koning Arno Brok en gedeputeerden Sietske Poepjes en Johannes Kramer. Ook burgemeesters en wethouders van zeven Friese gemeenten zijn vertegenwoordigd, te weten Noardeast Fryslân, Ameland, Dantumadiel, Tytjerkstradiel, Achtkarspelen, Harlingen en de Waadhoeke. Vanuit Nijmegen is het Titus Brandsma Instituut en herinneringscentrum Titus Brandsma Memorial vertegenwoordigd, evenals bestuur en medewerkers van het Titus Brandsma Museum in Bolsward. Van het lokale bedrijfsleven zijn circa dertig ondernemers en sponsoren aanwezig. 

Titus wereldwijd populair
Titus Brandsma geldt in de internationale Karmelorde als een van hun grote inspirators van de 20e eeuw. Titus’ zaligverklaring in 1985 en zijn mogelijke heiligverklaring door Paus Franciscus wordt onder andere door de Karmelorde bepleit in Rome. Prior-generaal Ferdinand Millàn Romeral constateert grote waardering voor Titus Brandsma bij Karmelietengemeenschappen elders in de wereld: ,,Op mijn internationale reizen ervaar ik hoe populair Titus is in de wereld van de Karmel. Zijn toegewijdheid aan gewone mensen, zijn openheid voor de wereld en zijn positieve omgang met andersdenkenden. In Colombiaanse volkswijken zijn volksbibliotheken naar hem genoemd. In Manilla op de Filippijnen bestaat een Titus Brandsma Prijs voor moedige journalisten. Titus’ beeltenis heb ik op alle continenten ingezegend in kerken en kapellen.’’

Heiligverklaring
Paul Verheijen, pastoor van de Pax Christi parochie in Dokkum e.o., is blij met deze inhaalslag voor Titus’ naamsbekendheid: ,,Titus is lang erg ondergewaardeerd. Over heiligverklaring door de Paus wordt al een tijd gepraat, maar het is nog onzeker of dit daadwerkelijk gaat gebeuren. Het is een goede zaak dat Titus de eer krijgt die hem toekomt, vooral op de plek waar hij voor Dokkum veel tot stand heeft gebracht.’’ Het noordelijk bisdom en de parochie van Dokkum beheren de Bonifatiuskapel die in 1926-1934 door Titus Brandsma is opgericht als ‘nationaal heiligdom’ van de Nederlandse RK kerk. Door te laten zien dat Titus’ leven en werk ook nu nog mensen kan inspireren draagt de voorstelling wellicht bij aan heiligverklaring. Of Titus er in de voorstelling zelf ook zo over denkt? We zullen het na vrijdagavond weten… 

Meer informatie of kaarten: www.titus2019.nl

maandag 27 mei 2019

Monniksgier

Voor het eerst in veertien jaar is in Nederland een monniksgier gezien. Het gaat om de grootste roofvogel van Europa. De soort komt normaal alleen voor in zuidelijk Europa, van Turkije tot Spanje. 
Tientallen vogelspotters reisden zaterdagochtend naar het Overijsselse Hellendoorn om de vogel met eigen ogen te zien. Dat is wel de moeite waard, want het imposante dier heeft een vleugelspanwijdte van drie meter. In de loop van de zaterdag vloog de vogel richting de Veluwe, om op te duiken nabij Assel en Radio Kootwijk, in de nabijheid van de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn. 
Goede naam, monniksgier. Gezien de spanwijdte van 3 meter is het niet echt een dier om thuis te houden. Maar misschien nog wel een goede bijdrage voor de veestapel in een klooster. In Westmalle, bijvoorbeeld.

maandag 13 mei 2019

Antoine Bodar in Drachten

DRACHTEN Antoine Bodar geeft zondag 19 mei vanaf 15 uur een lezing over Maria, de moeder van God, in de Rooms-Katholieke Kerk in Drachten.
Bodar is priester, hoogleraar, kunsthistoricus en auteur van talrijke boeken op het terrein van cultuur en kerk. Tevens is hij bekend als presentator van radio- en televisieprogramma’s.
De kerk is open vanaf 14.00 uur. De dienst en samenzang zal worden ondersteund door pianomuziek.

zondag 12 mei 2019

Moederdag 2019

Ben ik 't leben weerd
in de ogen van Maria?

Ik maak 'n keersie an
En heur glimlach gef mij rust
Dan vuul ik eben weer
'n warm en veilig nöst
'n Mamme veur de wereld
Geleuf heur en dan zie'j ja
De treust van 't verdriet
in de ogen van Maria

© Daniël Lohues, Vlier, 2017

maandag 6 mei 2019

Zwitserse Garde

Een tekort aan gardisten dreigt voor de kleurrijke Zwitserse Garde van de Paus. Twee jaar geleden meldden zich nog 40 rekruten, vorig jaar 32 en dit jaar nog maar 23. Het goede economische klimaat in Zwitserland maakt de missie voor jonge mannen minder aantrekkelijk, zei Ruth Metzler-Arnold, voorzitter van de Vereniging van de Pauselijke Zwitserse Garde, maandag.
De Garde is het kleinste leger ter wereld. Paus Franciscus gaf een jaar geleden opdracht het aantal gardisten uit te breiden van 110 naar 135. Zij zijn verantwoordelijk voor de veiligheid van de paus in het Vaticaan. De bewakers exerceren in het traditionele uniform in de kleuren felblauw, rood en geel. Ze dragen ​​een helm met rode veren, en een lange hellebaard en zijn daarmee een van de meest populaire foto-onderwerpen voor toeristen in Rome.

woensdag 1 mei 2019

Dag van de Arbeid

De Dag van de Arbeid (in België ook Feest van de Arbeid genoemd) is een feestdag van de socialistische, communistische en anarchistische arbeidersbeweging. De dag vindt in Nederland, België, Curacao en Suriname elk jaar 1 mei plaats. Andere landen wijken soms af van deze datum. In Europa is 1 mei in bijna alle landen een officiële feestdag, op een paar landen na waaronder Nederland. Katholieken vieren op deze dag het feest van Sint-Jozef als arbeider.
Jozef (bijgenaamd de Timmerman) geldt in het christelijk geloof als de pleegvader, of voedstervader, van de hoofdfiguur van het christendom, Jezus Christus. Volgens evangelieverhalen was hij ten tijde van Jezus' geboorte met Maria verloofd, maar had nog geen gemeenschap met haar gehad. Jozef wordt in Matteüs genoemd als zoon van een verder onbekende Jakob.

zaterdag 27 april 2019

Koningsdag

Vandaag viert koning Willem-Alexander zijn 52e verjaardag in Amersfoort. Willem-Alexander Claus George Ferdinand is 2 september 1967 gedoopt in de Nederlandse Hervormde Kerk door hofpredikant Henk Kater. Zijn vrouw, koningin Maxima, is rooms-katholiek, van Argentijnse afkomst en ze bezit de Argentijnse en de Nederlandse nationaliteit. 
Onze vorstin heeft goede banden met paus Franciscus, de huidige paus. Die is jezuïet, maar komt net als Maxima uit Buenos Aires, waar ze beiden geboren zijn. 
De tante van koning Willem-Alexander, prinses Irene, is van 1964 tot 1981 getrouwd geweest met prins Carel Hugo van Bourbon-Parma. Hun tweede zoon Jaime Bernardo prins de Bourbon de Parme was tussen 2014 tot 2018 ambassadeur bij de Heilige Stoel voor het Koninkrijk der Nederlanden. 
Ergo, de banden tussen protestanten en katholieken zijn goed, via het blauwe bloed.

zondag 21 april 2019

Paaszegen

Paus Franciscus heeft in zijn jaarlijkse paastoespraak opgeroepen tot vrede en het neerleggen van wapens. Ook stond hij stil bij de aanslagen in Sri Lanka. Hij sprak van "wreed geweld".
"Met grote droefheid heb ik het bericht vernomen van de ernstige aanslagen die juist met Pasen zo veel leed hebben veroorzaakt", zei hij tegen de tienduizenden aanwezigen op het Sint-Pieterplein in Vaticaanstad.
Franciscus zei mee te leven met de slachtoffers en de mensen die tijdens de aanslagen in katholieke kerken in gebed waren. "Ik bid voor de gewonden en iedereen die lijdt onder deze dramatische gebeurtenis".

Bron: NOS

dinsdag 16 april 2019

Notre-Dame

De Notre-Dame staat in het hart van Parijs en in het hart van het ­Europese christendom. In negen eeuwen tijd lieten veel leiders zich er kronen en begraven. En de doornenkroon van Jezus ­bevindt zich er.

Parijs
Het ging te snel om te bevatten. Om zeven uur op maandagavond brak er brand uit op het dak van de kathedraal van de Notre-Dame in Parijs. Een uur later stortte de middelste kerktoren met donderend geraas in. Weer een uur later was er van het dak zo goed als niets meer over.
De Notre-Dame kent een lange geschiedenis. Het gebouw staat op het Île de la Cité, midden in Parijs. Op die plek bevond zich tweeduizend jaar geleden al het centrum van Lutetia, de voorloper van Parijs. Waar nu de kathedraal staat, stond toen een Romeinse tempel.

zondag 7 april 2019

Frans van der Lugt sj

Twee kogels. Twee. In mijn hoofd. Het is 7 april 2014. Iemand bonsde op de deur van ons klooster in Homs. De honger maakte mijn blik wazig. Er stond een vreemdeling, dat zag ik. Duizelig stak ik mijn hand naar hem uit. Een vonk hoop laaide op. Had hij eten? Wie was deze man? Waar kwam hij ineens vandaan?
Boem. Hij schoot. Het ging heel snel. Er was niet eens tijd om hem echt aan te kijken. En toen, boem, schoot hij nog eens.
Ik besef het nog maar nauwelijks.
Zal ik dan nooit meer kunnen meelijden met al die lieve mensen om mij heen?
Zal ik geen troost en hoop meer kunnen bieden?
En geen stem meer hebben om ze te bemoedigen… Geen oren om te luisteren…
Mijn naam is Frans van de Lugt. In Syrië noemen de mensen mij Abouna Francis. Pater Frans. Ik ben een Nederlandse jezuïet. Bijna vijftig jaar heb ik in Syrië gewoond.
En toen werd ik doodgeschoten.
Ik woonde in het jezuïetenhuis, in het hartje van Homs. De oorlog verwoestte en verscheurde onze wijk. Strijders blokkeerden haar toegangswegen. Velen van ons stierven letterlijk van de honger.
Tot mijn laatste zucht hoopte ik dat de haat, de strijd en de pijn zouden stoppen.
Toch heb ik midden in deze ellende ook iets moois gezien – een geschenk. Wij, die achterbleven, werden broeders en zusters.
Ik herinner mij een viering op Palmzondag. Om ons heen vielen de bommen, onze kerk lag in puin. Maar we kwamen samen om te bidden. Ik vroeg de imam die hier woonde om tijdens de mis een tekst uit de Koran voor te lezen. Dat deed hij met veel enthousiasme. Daarna gingen de mensen ter communie en reikte ik de hosti uit. Toen ook de vrouw van de imam eraan kwam, gingen al mijn dogmatische neigingen, voor zover ik die nog had, de mist in.
Ondanks de honger en het geweld heb ik er nooit aan gedacht onze belegerde wijk in Homs te verlaten. Zelfs niet toen veel mensen werden geëvacueerd. Onze wijk is niet groter van één vierkante kilometer. Toch wonen er moslims en christenen van allerlei achtergronden vreedzaam samen. Hoe wij hier leefden, zo kende ik Syrië. Dat kon ik niet opgeven.
Een paar dagen geleden nog bereidde ik het Paasfeest voor. Kun je nagaan, we zouden hier Pasen vieren! Het feest van de overgang van dood naar leven.
Van dood naar leven.
Ik wilde de mensen op het hart drukken dat het leven ontspringt uit een donkere afgrond en dat zij die in het duister zijn een schitterend licht zien…
Ook in Homs. Er is hoop.
En nu dit…
Dood.
Alsof alles gestopt is.
En toch gaat het door.
Ja, het gaat door.
Je vraagt je misschien af waarom ik dit zeg. Temidden van zoveel misère. Zie ik dan niet dat de dood door mijn lichaam danst?
Ik zal het je vertellen. Het heeft te maken met een Man wiens leven ook heel gruwelijk eindigde. Hij zag zijn lijden en dood aankomen. Dat maakte Hem vreselijk bang. En toch ging Hij door. Hij zocht mensen op, bevrijdde hen. Hij bleef maar liefhebben en liefhebben en liefhebben.
Ik heb mijn hele leven willen zijn zoals deze Jezus van Nazareth. Dat begon al toen ik achttien was. In die tijd had ik een meisje van wie ik hield. Toch kon ik niet met haar verdergaan. Simpelweg omdat er een ander verlangen in mij brandde. Ik wilde er niet alleen voor háár zijn, maar voor iedereen. Ik wilde mijn handen vrij hebben en mijn armen leeg. Om ze te kunnen vullen met de mensen die ik zou ontmoeten.
Alle mensen: christenen, moslims, ongelovigen…
Net als Jezus, die zo heel gewoon met lege handen wist te leven. Zo ben ik priester geworden.
Als ik dus zeg dat het doorgaat, dan is dat omdat ik geloof in de liefde van God. Het is de liefde die doorgaat. Niemand hoeft bij de pakken neer te zitten.
Maar goed, het gaat wel door zonder mij. Ik vind dat nog wat vreemd.
Misschien mag ik jou daarom wat vragen. Wees alsjeblieft niet boos op mijn moordenaar. Dat maakt de pijn en de haat alleen maar groter.
Maar treur om de afstand die er was, tussen mij en de man die het geweer vasthield. Ik treur, omdat er geen tijd was om te luisteren naar de pijn in de diepte van zijn hart. Die moet levensgroot zijn geweest. Zo groot dat hij in staat was een ander te doden.
En wie gaat er nu zorgen voor zijn wonden?
Ik kan het niet meer. Maar anderen wel. Jij wel.
Want, de liefde gaat door!
Het gaat gewoon door.

De monoloog die Frans van der Lugt sj uitspreekt in de animatiefilm, is geschreven door Rick Timmermans. Hij schreef de tekst op basis van de verschillende teksten van pater Frans en de videoberichten die hij opnam.