donderdag 30 november 2017

Kleiner klooster op Schier

De monniken op Schiermonnikoog zijn bezig met een nieuw kloosterplan. Het moet kleinschalig worden, naar aard en schaal passend bij het eiland.
Een ding is zeker, de monniken doen het helemaal anders dan de vorige keer. Begin dit jaar oogstten ze met hun eerste bouwplan, aan de Westerburenweg, forse kritiek van omwonenden. Vooral de grootte van het gebouw was een steen des aanstoots. De monniken zaten er zo mee in hun maag dat zij in april de stekker uit het plan trokken.
Daarna lasten de broeders een rustperiode in. “Voor onszelf en ook voor het eiland, zodat de spanningen konden wegebben,” legt abt Alberic uit. Eind september begonnen de monniken met verse moed opnieuw. Inmiddels wonen ze ruim twee jaar op Schiermonnikoog en hebben ze andere ideeën over de vorm van hun nieuwe klooster.
“Ons perspectief is totaal gewijzigd,” vertelt Alberic. De vier monniken en een tijdelijke nieuwkomer wonen in een pand op de hoek van de Langestreek en de Gratia Susannastraat. Dat is qua woonoppervlakte te vergelijken met de helft van de eetzaal van hun voormalige klooster in Diepenveen. “We hebben ervaring opgedaan met kleinschalig leven en dat is in alle opzichten positief uitgevallen.”

Lees verder op de site van de Leeuwarder Courant. Kijk ook op de website van de Schier-broeders.

maandag 27 november 2017

Eeuwigheidszondag

Gisteren was het in veel kerken de Eeuwigheidszondag. De laatste zondag van het kerkelijke jaar wordt aangegrepen, om stil te staan bij wie ons zijn voorgegaan. Allerzielen, maar dan in een protestants jasje. Vanaf zondag 4 december is het de Adventsperiode.
Ik ben een protestant, maar heb wel een feeling met de katholieken. Ik ben een wat bevindelijk-gereformeerde jongen, maar voel me tegelijk thuis bij de trappisten. De Regel van Benedictus past me als een jas, maar de opdracht van de jezuïeten bevalt me ook prima.
In deze laatste week van het kerkelijke jaar, twee nieuwsberichten. De ene over paus Franciscus, die op bezoek is in Myanmar en Bangladesh. De grote vraag bij het bezoek aan Myanmar is of Franciscus het woord 'Rohingya' in de mond zal nemen.
De paus heeft in Rome al openlijk aandacht aan de zaak besteed door voor de vluchtelingen te bidden. Het vermijden van de term zou opgevat kunnen worden als instemming met het leger. Hij staat erom bekend dat hij zich juist sterk maakt voor onderdrukten. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch vindt dat hij juist voor de Rohingya moet opkomen door hen bij naam te noemen.
Voor het Friese publiek een tekst over overnachtingsplekken voor de pelgrimage naar Sint-Jabik, Santiago de Compostella. Er wordt hard gewerkt aan een netwerk van pelgrimsplekken, logeeradressen voor de pelgrims op hun reis richting de begraafplaats van de heilige Sint Jakobus. Misschien dat ik deze tocht ook nog wel eens maak, in het kader van mijn spirituele zoektocht.
Eeuwigheidszondag. We zijn in het ondermaanse bestaan ook maar vreemdelingen en bijwoners op deze aarde. We zijn onderweg als pelgrims naar een plek met eeuwigheidswaarde.

maandag 20 november 2017

Kerk als medicijn

Vorige week schreef ik iets over burn-outs, een modeziekte onder mijn generatie. Veel van mijn leeftijdsgenoten zijn opgebrand. Het moeten presteren, van alles doen naast je studie: een studentenvereniging, vrijwilligerswerk, uitgaan, sociale contacten onderhouden, facebook en whatsapp bijhouden, het bekende werk dus.
We mogen niet falen. Dat is de ongeschreven regel in onze maatschappij. We leggen de lat hoog voor elkaar, en wie hier niet aan voldoet, heeft dat vooral aan zichzelf te danken. Je bent zelf verantwoordelijk voor het succes. En je bent ook zelf verantwoordelijk voor het gebrek aan succes.
Ik schreef dat de kerk de plek is waar je niet hoeft te presteren. Dat de kerk een plek is, waar je mag erkennen dat je faalt, dat je niet voldoet aan de hoge eisen van de maatschappij. De kerk is er niet om je een veer in de kont te steken, maar om te vertellen dat je het niet alleen redt, maar ook dat je het niet alleen hoéft te doen.
De kerk als medicijn.
Het klooster is net zo'n maatschappij. Ik heb in Westmalle ervaren hoe het is om te leven via een vastgestelde regel. De Vlaamse broeders doen dat volgens de regel van Benedictus. Een vastgesteld dagelijks ritme. Voorgeschreven momenten van eten, werken, bidden en zingen. Het is zoals de heilige Teresia van Avila het verwoordt: “Als je danst, dans dan; als je bidt, bid dan.”
Zo werkt het wel. Wij zijn in onze maatschappij zo gewend geraakt aan multitasken. Alles tegelijkertijd in de gaten houden. En als het even kan, ook alles op hetzelfde moment ervaren, doen, meemaken, reageren. Terwijl dat per saldo niet werkt. Alles simultaan uitvoeren, betekent een verminderde aandacht voor wat je doet. Maar als je iets met volle aandacht doet, doe je het in één keer veel beter.
Daarbij werkt het ook dat je werk kunt laten liggen. Ik merkte in het klooster, dat als je bijvoorbeeld een bepaalde werkzaamheid niet af kreeg tijdens de uren van de arbeid, dan kun je dat rustig zo laten. Er komt wel weer een moment om verder te gaan met wat je aan het doen was. Bij het horen van de klokken is het zaak om naar het volgende onderdeel van je dag te gaan.
En dat ontspant. Dat geeft rust.

donderdag 9 november 2017

Egmond

In mijn oriëntatie op het kloosterleven, ben ik vandaag in Egmond geweest. Hier is de Sint-Adelbertabdij, levend volgens de Regel van Benedictus van Nursia. Mede op advies van br. Guerric, die ik in Westmalle heb leren kennen, heb ik contact gezocht met de Egmondse broeders.
En zo zat ik vanmiddag tegenover broeder Beda, prior van de abdij. We bespraken het monastieke leven. De missie van de Benedictijnen is: gastvrijheid. Dat betekent niet de wereld in, maar wel openstaan voor de wereld. Of beter: de deur letterlijk open zetten voor de passanten. Want iedere gast is Christus – wat kun je beter doen dan de gast Christus in je eigen woning opnemen?
Kloosters zijn plekken waar monniken het vuur bewaken. Het vuur van Gods liefde en vriendschap voor de mensen. Het zijn zomaar wat losse gedachten, die na deze mooie middag door mijn hoofd tuimelen.
Het mooiste was misschien wel het afscheid. Een stevige broederlijke knuffel in de poort van de Sint-Adelbertabdij.

zondag 5 november 2017

Geef ons heden...

De gastpredikant preekte over het tweede gedeelte uit het Onze Vader. Het ging over de beden die op onszelf betrekking hebben:

Geef ons heden ons dagelijks brood;
en vergeef ons onze schulden,
gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren;
en leid ons niet in verzoeking,
maar verlos ons van den boze.

Het is een tekst uit de Bergrede, Mattheüs 5, 6 en 7. Het Onze Vader staat halverwege deze Sermon on the Mount. Voor de gelegenheid koppelde de voorganger aan deze beden, een gedeelte verderop uit de Bergrede. In hoofdstuk 7 zegt Jezus ook dit:
“Vraag en er zal je gegeven worden, zoek en je zult vinden, klop en er zal voor je worden opengedaan. Want ieder die vraagt ontvangt, en wie zoekt vindt, en voor wie klopt zal worden opengedaan. Is er iemand onder jullie die zijn kind, als het om een brood vraagt, een steen zou geven? Of een slang, als het om een vis vraagt? Als jullie dus, ook al zijn jullie slecht, je kinderen al goede gaven schenken, hoeveel te meer zal jullie Vader in de hemel dan het goede geven aan wie hem daarom vragen.
Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de wet en de Profeten.”
Ergo, zo'n bede om te ontvangen is niet vrijblijvend. Het zet je aan tot actie. Hoewel de dominee het verder niet aanstipte of behandelde, liet hij ook een stuk lezen uit die Profeten. Een gedeelte uit Jesaja 58 – jawel, de tekst waarmee ik uit het klooster van Westmalle kwam!
Een oproep dus. Ook deze zondag weer.

De Bijbeltekst in deze uitgave is ontleend aan de Nieuwe Bijbelvertaling
© Nederlands Bijbelgenootschap 2004


woensdag 1 november 2017

Dankdag 2017

Vandaag is het Dankdag. De protestante kerkgemeenschap dankt tijdens een viering, God voor de verkregen gewassen. Een dankdag is een gebruik uit de Middeleeuwen. Er waren toen vaste bededagen. In 1578 werd bepaald dat er tijdens oorlog en andere rampen massaal gebeden en gedankt moest worden.
Een vaste dag om te danken werd in 1653 in Overijssel vastgesteld. Besloten werd om op de eerste woensdag van november te danken voor het gewas; het eten waarin iedereen dagelijks werd voorzien.
Toen de industrialisatie toenam, is de viering veranderd in dankdag voor gewas én arbeid.
Gisteren was het Hervormingsdag, met een viering in de kerk van Utrecht. In de Nationale Viering in de Domkerk stond de Protestantse Kerk Nederland, samen met gasten van andere kerkgenootschappen en religies, stil bij de betekenis van de Reformatie en het protestantisme voor Nederland. Ds. René de Reuver, algemeen secretaris van de Protestantse Kerk, ging samen met ds. Mirjam Kollenstaart voor in deze viering.
'Onze' paus Franciscus dommelt soms in tijdens het bidden. Dat zei hij op de tv-zender Catholic TV2000, waarvan de uitzendingen ook op YouTube verschijnen. Volgens de paus is het geen probleem om een uiltje te knappen tijdens het bidden. God zou het volgens hem prettig vinden en christenen zouden zich voelen “als kinderen die bij hun vader in de armen liggen”.
Mooie dingen om bij stil te staan. We hebben een goede God. Wij. Katholieken en protestanten.